Ήταν ίσως ο μοναδικός καλλιτέχνης που λατρεύτηκε από τις γυναίκες σαν Θεός. Ο Πάμπλο Πικάσο ζούσε για την τέχνη αλλά δεν θα γινόταν ποτέ αθάνατος δίχως το φιλί μιας γυναίκας. Ήξερε από μικρός τη μοίρα του: ιππότης της φήμης και δυνάστης των θηλυκών.
Η μαγνητική επίδραση που ασκούσε ο Πικάσο αφορούσε και στην τέχνη και στους ανθρώπους που κινήθηκαν γύρω του. Η μοναδική του προσωπικότητα αποτυπώθηκε σε χιλιάδες φωτογραφίες και σε όλες οι γυναίκες τον κοιτάζουν μαγεμένες. Ο Picasso λάτρεψε τη γυναίκα και την απεικόνισε όσο κανένας άλλος εικαστικός. Από τη ζωή του πέρασαν χιλιάδες. Μούσες, μοντέλα, εφήμερες ερωμένες, οι μητέρες των τεσσάρων παιδιών του, οι δυο σύζυγοί του. Καθεμιά από αυτές ήταν μια ιδιαίτερη σχέση. Συνήθως επεισοδιακή. Ο Picasso δεν ζωγράφιζε άγνωστα μοντέλα. Τον γοήτευε κυρίως ο αέρας της κατακτημένης γυναίκας που με τον τρόπο της εισέβαλλε στον κόσμο του ως μοντέλο, μούσα, κυρίαρχη πολιορκημένη.
Η άστατη φύση του “μεγαλείου Picasso”
Στη Μάλαγα της Ισπανίας, όπου γεννήθηκε το 1881, διαισθάνθηκε από νωρίς τη συναρπαστική περιπέτεια που τον περίμενε πέρα από τις επαρχίες της Ισπανίας. Οι πρώτες αγάπες του Picasso ήταν Σπανιόλες του δρόμου, στις οποίες ο νεαρός καλλιτέχνης δινόταν ψυχή τε και σώματι – χωρίς βεβαίως να είναι πιστός σε καμία. Η συνήθεια της απιστίας, λένε, του κόλλησε σαν μικρόβιο από τα μονοπάτια της εφηβείας του.
Μερικές φορές, οι γυναίκες για αυτόν ήταν όλες ίδιες: αξιαγάπητες, φιλήδονες, ατελείωτες. Του παραδίνονταν σαν υποταγμένοι εχθροί και μόλις φίλιωναν μαζί του, εκείνος αναζητούσε ήδη την επόμενη. Αργότερα, στη Βαρκελώνη, όπου μετακόμισε οικογενειακώς στα τέλη του αιώνα, και στο χρυσό Παρίσι, όπου άρχισε να ζει μετά το 1900, απέκτησε μια μοναδική αυτοπεποίθηση. Ήταν κοντός στο μπόι, αλλά μεγάλος στα έργα και στις ερωτικές επιδόσεις (κατά γενική ομολογία των ερωμένων του).
Η πρώτη μούσα
Την έλεγαν Φερνάντε Ολιβιέ, και ήταν η γυναίκα που βρέθηκε σε πολλά έργα του κατά τη «Ροζ Περίοδο». Όσο περνούσε ο καιρός, ο Picasso γινόταν όλο και πιο κτητικός. Εκείνη τον άφησε για να γίνει ίσως η μοναδική γυναίκα που βγήκε αλώβητη από τη συνύπαρξη μαζί του.
Η δεύτερη μούσα
Η Εύα Γκιούελ, ήταν η επόμενη μούσα του και ήταν εκείνη που τον ενέπνευσε για την κυβιστική περίοδο ,η γυναίκα που υπήρξε η απόλυτη έμπνευση των έργων του. Όταν εκείνη πέθανε από φυματίωση, ο νεαρός τότε ζωγράφος έφυγε για την Ιταλία.
Ο πρώτος γάμος
Στην Ιταλία θα γνωρίσει την Όλγα Κόκχλοβα, μια Ρωσίδα μπαλαρίνα. Θα γίνει η πρώτη του «νόμιμη» σύζυγος και μαζί θα αποκτήσουν έναν γιο, τον Πάουλο. Οι πολλές εξωσυζυγικές σχέσεις του Picasso, θα οδηγήσουν την Όλγα στην ολική ψυχική κατάρρευση. Παρά τις προσπάθειές της να αποτραβηχτεί από εκείνον, το αποτύπωμά του θα μείνει για πάντα πάνω της.
Η ανήλικη μούσα
Η επόμενη στη λίστα με τις κατακτήσεις του Πικάσο, θα είναι η Μαρί Τερέζ Γουόλτερ η οποία θα μείνει έγκυος όσο εκείνος ήταν παντρεμένος με την Όλγα Κόκχλοβα.
Όταν τη γνώρισε, τον Ιανουάριο του 1927, στο πολυκατάστημα Galleries Lafayette στο Παρίσι, η Μαρί-Τερέζ ήταν 16 χρόνων κι εκείνος 45. «Έχετε πολύ ενδιαφέρον πρόσωπο», της είπε επιτόπου. «Θα ήθελα να σας ζωγραφίσω. Είμαι ο Πικάσο». Η μικρή δέχτηκε, παρότι δεν είχε ιδέα ότι ο κύριος που της μιλούσε ήταν ένας από τους πιο πολυσυζητημένους καλλιτέχνες στο Παρίσι.
Όπως αναφέρει η ιστορικός τέχνης Νταϊάνα Γουίντμερ-Πικάσο (εγγονή της Μαρί-Τερέζ) στον κατάλογο της, η συνάντησή τους ήταν καθοριστική για την επόμενη δεκαετία του ζωγράφου. Η ανήλικη Μαρί-Τερέζ ήταν μια μούσα αλλιώτικη απ’ τις άλλες. Έκαναν έρωτα μία εβδομάδα μετά την πρώτη τους συνάντηση και έκτοτε ο Πικάσο έφευγε από το κρεβάτι τους μόνο για να ζωγραφίσει, κυρίως πορτρέτα της, τα περισσότερα εκ των οποίων παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά μαζί σε αυτήν την έκθεση. Ήταν ένα παράνομο ειδύλλιο, το οποίο στην αρχή κρατήθηκε μυστικό, ως τη στιγμή που η Μαρί πάτησε τα 17. Ο Πικάσο ήταν πιο ερωτευμένος από ποτέ, παρότι αυτό θα του συνέβαινε ξανά, με άλλες γυναίκες, αργότερα.
Ο δημιουργός της Γκερνίκα, ήταν 29 χρόνια μεγαλύτερός της και ο θαυμασμός της για εκείνον, τον διευκόλυνε στο κομμάτι της χειραγώγησης. Ούτε η κόρη τους, η Μάγια, δεν μπόρεσε να τον σταματήσει από την αναζήτηση για μια νέα επιβεβαίωση της σημαντικότητάς του. Και χώρισαν.
Αμέσως μετά, μια νεαρή φωτογράφος και ζωγράφος, η Ντόρα Μαρ, θα μπει στη ζωή του. Όπως η Όλγα, έτσι και εκείνη, θα τραυματιστεί ψυχικά από τη σχέση τους. «Μπορεί σαν καλλιτέχνης να είσαι εκπληκτικός, αλλά ηθικά μιλώντας, είσαι ένα τίποτα». Ήταν μια αλήθεια που κανείς δεν είχε τολμήσει να ξεστομίσει και εκείνη τη φώναξε δυνατά όταν έμαθε πως μια κοπέλα με το όνομα Φρανσουάζ Ζιλό, είναι η νέα του κατάκτηση.
Η γυναίκα -σταθμός
Η Φρανσουάζ Ζιλό, ζωγράφος και η ίδια, έμεινε παντρεμένη με τον Πικάσο από το 1943έως το 1953 και του χάρισε δύο παιδιά, τον Κλοντ και την Παλόμα. Αλλά και εκείνη τον εγκατέλειψε.
Η τελευταία γυναίκα
Στα 79 του χρόνια, θα παντρευτεί ξανά. Η νέα του γυναίκα ακούει στο όνομα Τζακλίν Ροκ και θα μείνει στο πλευρό του μέχρι εκείνος να πεθάνει. Ήδη υπέφερε από καρκίνο του προστάτη κάτι που τον συνέθλιψε. Πέθανε σε ηλικία 92 χρονών, τον Απρίλιο του 1973,σε ένα δείπνο με φίλους σε ένα χωριό έξω από τις Κάννες, τη Μουζέν, δίπλα στην τελευταία του σύντροφο. Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Πιείτε στην υγειά μου»!
Όταν η Τζακλίν θεώρησε πως είχε ολοκληρώσει όσες ενέργειες ήταν απαραίτητες για την μεταθανάτια ζωή των έργων του Pablo, αυτοκτόνησε. Κανένα ανθρώπινο ον το οποίο άγγιξε ο Pablo Picasso δεν είχε μια κανονική ζωή. «Όταν θα πεθάνω, θα υπάρξει ένα ναυάγιο, και όπως συμβαίνει πάντα με τα μεγάλα πλοία, πολλοί άνθρωποι θα βυθιστούν μαζί μου». Η προφητεία του βγήκε αληθινή.
Τα αξέχαστα λόγια ενός δημιουργού έργων
Μου πήρε τέσσερα χρόνια να μάθω να ζωγραφίζω σαν τον Ραφαήλ και μια ολόκληρη ζωή να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί.
Γίνεσαι νέος τελικά στα εξήντα. Δυστυχώς, τότε είναι πολύ αργά πια.
Όταν ο Φράνκο ζήτησε από τον Πικάσο να παραδώσει την «Γκερνίκα», το συγκλονιστικό αντιπολεμικό μανιφέστο του ζωγράφου που φιλοτεχνήθηκε στο Παρίσι, μεταξύ της 1ης Μάη και της 4ης του Ιούνη 1937, λίγες μέρες μετά την ισοπέδωση από βομβαρδισμό της ομώνυμης πόλης, κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφύλιο εκείνος απάντησε:
“Μου ζητάς να επιτρέψω να εκτεθεί στην Ισπανία ο πίνακάς μου. Μου ζητάς να δώσω εντολή στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης να στείλουν την “Γκερνίκα” εκεί. Φυσικά και θα τη δώσω. Φυσικά και ο πίνακας θα επιστρέψει στην Ισπανία όπου ανήκει. Όταν όμως εσύ θα είσαι νεκρός και θα μας έχεις απαλλάξει από την άθλια ύπαρξή σου”.
Pablo Ruiz Picasso.
