Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή. Συνολικά όμως, ο πληθυσμός των ανθρώπων με ήπια ή σοβαρά νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο κι αν συνυπολογίσουμε ότι για κάθε ασθενή με άνοια επηρεάζεται σημαντικά η ζωή 2-3 φροντιστών-μελών της οικογένειας, η πάθηση αφορά άμεσα περίπου 1 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες. Ναι, ο αριθμός είναι συντριπτικός και χρειάστηκα παραπάνω από ένα λεπτό να επεξεργαστώ αυτή την πληροφορία που μου έδωσαν οι άνθρωποι από την Εταιρεία Alzheimer Αθηνών.
Η γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας έχει σκοπό να απονείμουμε τιμές, σεβασμό και δώρα στις γυναίκες εκείνες που μας έφεραν στον κόσμο. Και μια αγκαλιά. Είναι μια γιορτή αναμνήσεων, οι μητέρες θυμούνται τη στιγμή που έγιναν μάνες και τη σεισμική αλλαγή στον τρόπο ζωής τους. Κάπως παραγκωνίζουμε από την ημέρα αυτή τις μητέρες εκείνες που η ασθένεια τους έσβησε κάπως τις αναμνήσεις αυτές. Τις γυναίκες που έχουν διαγνωσθεί με άνοια. Ο λόγος είναι προφανής, φοβόμαστε την ασθένεια αυτή σχεδόν το ίδιο με εκείνη του καρκίνου. Και, λανθασμένα, προτιμούμε να αγνοούμε τους φόβους μας, λες και θα εξαφανιστούν. Στρουθοκαμηλισμός, η τακτική του να αγνοείς τα προβλήματα υποκρινόμενος ότι δεν υπάρχουν.
Κάπως έτσι, αποφασίσαμε να δώσουμε το λόγο σε γυναίκες που φροντίζουν τις μητέρες τους (τις κυρίες Μ. & Σ. και σεβαστήκαμε το δικαίωμά τους στην ανωνυμία) και στους ανθρώπους της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών που εδώ και 20 χρόνια προσπαθούν να μιλήσουν για την πρόληψη, να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των πασχόντων, να δημιουργήσουν μια κοινότητα για τους φροντιστές και να κινητοποίηση τους κοινωνικούς φορείς για την ίδρυση δομών και υπηρεσιών με στόχο την προαγωγή της ποιότητας ζωής των ατόμων με άνοια και των φροντιστών τους.
Μπορείτε να μοιραστείτε μια ανάμνηση της μητέρας σας πριν διαγνωστεί με άνοια; Πώς ήταν η ζωή της πριν την ασθένεια;
Σ: Η μητέρα μου σήμερα είναι 93 ετών. Όταν ήταν 80 ετών έπαθε ισχαιμικό εγκεφαλικό, οπότε από τότε άρχισε σιγά σιγά η έκπτωση τόσο των κινητικών όσο και των νοητικών λειτουργιών της. Πριν από αυτό, η γυναίκα αυτή δούλευε ως βοηθός λογιστή και μετά τη σύνταξή της βοηθούσε στο μεγάλωμα των εγγονιών της και στο μαγαζί του αδερφού μου. Της άρεσε να πηγαίνει σε φιλολογικές λέσχες και στα ΚΑΠΗ.
Μ: Η μητέρα μου ήταν πάντα μία πολύ ενεργητική γυναίκα. Πάντα την έβλεπα να ασχολείται με κάτι. Της άρεσε να διαβάζει και να βγαίνει έξω. Ποτέ δεν της άρεσε να μένει για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο σπίτι. Μία από τις αγαπημένες μου αναμνήσεις είναι το πως φώτιζε το πρόσωπό της όταν περιέγραφε σε εμένα ή στον πατέρα μου το τελευταίο βιβλίο που είχε διαβάσει. Είχαν τέτοια χαρά τα μάτια της που σε έκανε να θες να το διαβάσεις και εσύ. Ακόμα θυμάμαι, επίσης, όταν ήμουν μικρή και την έβλεπα να ετοιμάζεται για να βγει βόλτα με τον πατέρα μου. “Ραντεβού”, με διόρθωνε πάντα. Εγώ έμενα με τη γιαγιά και εκείνοι έφευγαν χέρι-χέρι σαν σχολιαρόπαιδα.
Πώς μιλάμε σε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο, στη γυναίκα που μας μεγάλωσε για την ασθένειά της;
Σ: Σε έναν άνθρωπο που πάσχει από άνοια, προφανώς και δεν ενδείκνυται να του πεις ότι είναι ανοϊκός. Αν ξεχνάει κάτι, καλό είναι με ήρεμη και σταθερή φωνή να του θυμίζεις το γεγονός. Αν ρωτάει τα ίδια και τα ίδια(δεν είναι δική μου εμπειρία με τη μητέρα μου, όμως το έχω ακούσει από κάποιους συμβούλους) καλό είναι να αλλάξει η κουβέντα προς άλλη κατεύθυνση.
