Η πρώτη περίοδος σε μια νέα δουλειά είναι σίγουρα περίεργη και χαοτική. Γνωρίζεις ένα σωρό νέους ανθρώπους, (και αγωνίζεσαι να θυμηθείς τα ονόματά τους), προσπαθείς να μάθεις όλες τις πολιτικές του γραφείου, να ενημερωθείς για τα βασικά και να προσαρμοστείς σε ένα σωρό διαφορετικούς τρόπους να κάνεις τα πράγματα. Και όλα αυτά ενώ θέλεις να κάνεις καλή εντύπωση και να δείξεις στο αφεντικό σου ότι είχε δίκιο που σε προσέλαβε. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι λες «ναι» σε όλα, μη μπορώντας να απορρίψεις κανένα αίτημα προς το πρόσωπο σου, για να δείξεις ότι είσαι team player και σκληρά εργαζόμενή. Αυτό, όμως, είναι ένα σημαντικό λάθος για έναν απλό λόγο: σε προετοιμάζει για αποτυχία.
Η απλή αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να κάνεις τα πάντα – τουλάχιστον όχι χωρίς τη θυσία της ψυχικής σου ευεξίας και της προσωπικής σου ζωής. Γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας τη στιγμή που θα βρεις μια νέα δουλειά, να είσαι εξαιρετικά ξεκάθαρη ως προς τα όριά σου, ώστε να θέτεις σαφείς, λογικές προσδοκίες και να μην καταλήξεις παγιδευμένη σε επιζήμια μοτίβα που πριν το καταλάβεις θα έχουν εδραιωθεί.
«Το να ξεκινήσετε μια νέα δουλειά είναι η καλύτερη στιγμή για να θέσετε όρια, γιατί έχετε ένα λευκό καμβά για να ξεκινήσετε όπως θα θέλετε να συνεχίσετε», λέει η Subira Jones, σύμβουλος πρόληψης εταιρικής εξουθένωσης γνωστή ως «The Corporate Hippie».
«Συχνά, όταν βάζουμε όρια με άτομα που μας γνωρίζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπάρχει μια περίοδος προσαρμογής, τόσο για να νιώσουμε εμείς άνετα με αυτά όσο και για να συνηθίσουν οι γύρω μας το «νέο μας εαυτό», συμπληρώνει. Αυτή η περίοδος προσαρμογής μπορεί να δημιουργήσει ή να σπάσει τα νέα σας όρια, επειδή χρειάζεται προσπάθεια για να τα επιβάλλετε με συνέπεια. Ωστόσο, όταν ξεκινάς μια νέα δουλειά, ο «νέος σου εαυτός» είναι απλά ο εαυτός σου. Οι νέοι σου συνάδελφοι δεν χρειάζεται να περάσουν από αυτή τη φάση εκ νέου μάθησης, καθώς δεν έχουν παρελθοντικό σημείο αναφοράς.
Ουσιαστικά, είναι πολύ, πολύ πιο εύκολο να ξεκινήσεις με τα σωστά όρια παρά να προσπαθήσεις να αλλάξεις αυτό που περιμένουν οι άνθρωποι από εσένα. Δεν προτείνουμε, φυσικά, να τεμπελιάζεις τον πρώτο σου μήνα στη δουλειά, ώστε οι προσδοκίες των συναδέλφων σου να είναι μηδενικές, καθώς αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να αποτύχεις στη δοκιμαστική σου περίοδο. Αντίθετα, πρόκειται για την επίτευξη μιας υγιούς ισορροπίας από την αρχή. Το τι σημαίνει αυτό εξαρτάται από εσένα. Μπορεί να σε βοηθήσει να σκεφτείς την προηγούμενη θέση σου και ποια μέρη της δεν λειτουργούσαν για εσένα. Τι θα ήθελες να κάνεις διαφορετικά αυτή τη φορά;
«Μια νέα δουλειά μπορεί να είναι μια νέα αρχή και μια ευκαιρία να σκεφτείς μερικά από τα πράγματα του παρελθόντος στα οποία δεν είπες όχι», σημειώνει η σύμβουλος εργασιακής ευτυχίας Soma Ghosh. «Για παράδειγμα, σε μια προηγούμενη θέση μπορεί να έχετε εργαστεί εκτός των ωρών εργασίας σας ή ακόμη και να δεχτήκατε κλήσεις για δουλειά όταν δεν θα έπρεπε».
Μερικά παραδείγματα ορίων που πρέπει να θέσεις στη δουλειά περιλαμβάνουν την προστασία του μεσημεριανού σου διαλείμματος, το να μην ελέγχεις email εκτός του ωραρίου σου, να ορίζεις ώρες για εστιασμένη εργασία χωρίς περισπασμούς ή να φεύγεις στην ώρα σου κάθε μέρα. Ίσως ένα όριο για εσένα να είναι να παραλείψεις ένα meeting που θα σε βγάλει εκτός προγραμματισμού ολόκληρη την ημέρα σου ή να ζητήσεις κάθε φορά που εμφανίζεται μια εργασία, να έχεις μια σαφή εξήγηση του επιπέδου προτεραιότητάς της.
Η Jones λέει: «Ο σκοπός του να έχετε εργασιακά όρια είναι να σας βοηθήσουν να εργάζεστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αναρωτηθείτε: «Πώς πρέπει να δουλέψω για να διακριθώ στο νέο μου ρόλο;»». Αφού προσδιορίσεις ποια είναι τα όρια που χρειάζεσαι στην εργασία σου, είναι η ώρα να τα εφαρμόσεις. Πώς, όμως, θα το κάνεις αυτό;
Πώς να θέσεις όρια όταν ξεκινάς μια νέα δουλειά
#1 Ζήτησε όσες πιο πολλές συνεδρίες μπορείς για ενημέρωση και παράδοση καθηκόντων
Όταν ενσωματώνεσαι σε έναν νέο χώρο εργασίας, θα πρέπει να υπάρχει αρκετή σαφήνεια σχετικά με το τι περιμένουν από εσένα να κάνεις. Εάν αυτό δεν συμβαίνει, φρόντισε να το ζητήσεις. «Δεν πρέπει να περιμένουν από εσάς να ξεκινήσετε και να μάθετε τα πάντα αμέσως», λέει η Ghosh. «Είναι σημαντικό να έχετε κάποιο επίπεδο καθοδήγησης, ώστε να καταλάβετε περισσότερα για τον οργανισμό και τι αναμένει από εσάς, καθώς κάθε εταιρεία είναι διαφορετική».
#2 Είναι OK να λες «όχι», αλλά να είσαι έτοιμη να δώσεις μία εναλλακτική
Το να πεις «όχι» μπορεί να είναι τρομακτικό, ειδικά σε μια νέα δουλειά. Μπορεί να σε βοηθήσει το να εξηγήσεις γιατί λες όχι και να προσφέρεις μια εναλλακτική. Για παράδειγμα, εάν ο διευθυντής σου σού ζητήσει να κάνεις κάτι με μια προθεσμία που είναι πολύ περιορισμένη, θα μπορούσες να πεις κάτι σαν: «Θέλω πραγματικά να βεβαιωθώ ότι θα κάνω το καλύτερο δυνατό όσον αφορά αυτό και νομίζω ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να τα καταφέρω και να το κάνω στην εντέλεια. Θα μπορούσα να σας το παραδώσω αύριο;»
Ή ας πούμε ότι κάποιος σε καλεί για meeting στις 6 μ.μ. όταν υποτίθεται ότι σχολάς στις 5 μ.μ. Θα μπορούσες να πεις σταθερά, αλλά ευγενικά: «Σχολάω στις 5 μ.μ., αλλά αν είμαστε όλοι διαθέσιμοι την Τετάρτη στις 2 μ.μ. θα μπορούσαμε να το προγραμματίσουμε εκ νέου για τότε;».
#3 Επικοινώνησε τι χρειάζεσαι.
«Ο καλύτερος τρόπος για να θέσετε τα όριά σας είναι να τα επικοινωνήσετε ρητά», λέει η Jones. «Ένα παράδειγμα είναι η αποστολή ενός email στην ομάδα και τα ενδιαφερόμενα μέρη, παρουσιάζοντας τον εαυτό σας, λέγοντας πόσο ανυπομονείτε να συνεργαστείτε μαζί τους και ποιος είναι ο τρόπος που σας αρέσει να εργάζεστε. Παράδειγμα: Βρίσκω τα bullets τον καλύτερο τρόπο για να αφομοιώσω πληροφορίες. Εάν θέλετε μια συνάντηση μαζί μου, στείλτε μου ένα email με το θέμα της συνάντησης στην πρόσκληση. Μη διστάσετε να μου στείλετε ένα μήνυμα στο Teams εάν θέλετε να έχουμε μια γρήγορη συνομιλία».
#4 Να είσαι συνεπής
Βεβαιώσου ότι τηρείς πραγματικά τα όρια που έχεις θέσει. «Εάν έχετε ορίσει συγκεκριμένες ώρες εργασίας, βεβαιωθείτε ότι απενεργοποιείτε το εταιρικό τηλέφωνο ή φορητό υπολογιστή και δεν ανταποκρίνεστε εκτός αυτού του ωραρίου», συνιστά η Ghosh.
#5 Γίνε κύριος του χρόνου σου
Είσαι ενήλικας. Θα πρέπει να σε εμπιστεύονται και να έχεις την εξουσία να ιεραρχείς τις εργασίες και να οργανώνεις το δικό σου ημερολόγιο για να μπορείς να παραδώσεις το καλύτερο δυνατό εργασιακό αποτέλεσμα. Ένας καλός τρόπος για να γίνει αυτό; Το time-blocking.
«Δημιουργήστε χρονικά τετράγωνα στο ημερολόγιό σας, δίνοντας ευελιξία σε meetings με προτεραιότητα και απωθήστε ευγενικά αλλά δυναμικά τις μη επείγουσες συσκέψεις για να βεβαιωθείτε ότι παίρνετε τα διαλείμματά σας και χαράσσετε χώρο για να εργαστείτε σε αυτά που πρέπει να παραδώσετε», προτείνει η Jones.
#6 Γνώριζε την αξία σου
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα, αλλά πιθανότατα είσαι πολύ καλή στη δουλειά που κάνεις – υπάρχει ένας λόγος που πήρες τη νέα σου θέση. Βεβαιώσου ότι υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι η αξία σου δεν έγκειται στο να μένεις αργά κάθε μέρα ή να λες ναι σε κάθε αίτημα που σου έρχεται, έχεις πολλά περισσότερα να προσφέρεις.
«Συχνά όταν κουβαλάμε αυτά τα συναισθήματα ότι δεν «δουλεύουμε αρκετά σκληρά», είναι επειδή μας λένε ότι είναι παράσημο να εργαζόμαστε σκληρά», λέει η Ghosh. «Αλλά τι γίνεται με την παραγωγή καλής ποιότητας δουλειάς και την έξυπνη εργασία; Να ξέρετε ότι εργάζεστε σωστά και είστε αποτελεσματικοί, αλλά επίσης δεν χάνετε χρόνο ενώ είστε στη δουλειά. Δεν πρέπει να νιώθετε ενοχές ή να σας περιφρονούν, αν γνωρίζετε ότι η δουλειά σας έχει καλό feedback και βοηθά και άλλους να κάνουν τη δουλειά τους».
Άφησε την ποιότητα της δουλειάς σου να μιλήσει από μόνη της, γνωρίζοντας ότι δεν χρειάζεται να εργαστείς μέχρι εξουθένωσης μόνο και μόνο για να «αποδείξεις» τον εαυτό σου.
#7 Θυμήσου γιατί το κάνεις αυτό
Τις στιγμές που αισθάνεσαι ότι αμφιταλαντεύεσαι, όταν μπαίνεις στον πειρασμό να πεις απλώς «ναι», να υποκύψεις – παρακαλώ – υπενθύμισε στον εαυτό σου γιατί έχουν σημασία τα όρια που έχεις θέσει.
«Εφαρμόσατε τα όρια για να διασφαλίσετε ότι μπορείτε να εργαστείτε στο μέγιστο των δυνατοτήτων σας, προστατεύοντας παράλληλα την ευημερία σας και φυσικά για να μην πάθετε burn out», εξηγεί η Jones. «Ο καθορισμός και η επιβολή ορίων αυξάνει την αίσθηση της αυτονομίας μας, βοηθώντας μας να νιώθουμε ότι έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας, κάτι που είναι υπέροχο, γιατί ένας τρόπος πρόληψης της εξουθένωσης είναι να διατηρούμε την προσωπική μας δύναμη και αυτοαποτελεσματικότητα», προσθέτει.
«Ο καθορισμός ορίων προσθέτει επίσης μια αίσθηση σκοπού. Σε τελική ανάλυση, προστατεύουμε μόνο αυτό που μας ενδιαφέρει. Η εργασία με σκοπό αυξάνει το κίνητρό μας να συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τους στόχους μας, εξαλείφοντας τα συναισθήματα απαισιοδοξίας. Τέλος, ο καθορισμός ορίων, όπως το time-blocking και η μη ανταπόκριση εκτός ωραρίου, μπορεί να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε καλύτερα τον φόρτο εργασίας μας, δίνοντας στον εαυτό μας τον χρόνο να εκτελέσει τα παραδοτέα και να κάνει τα απαραίτητα διαλείμματα που χρειαζόμαστε για να παραμείνουμε παραγωγικοί».
Photos: istockphoto.com
