Τη μια μέρα έχουμε ραγδαία πτώση των θερμοκρασιών και την άλλη θέλουμε να πάμε για μπάνιο στη θάλασσα. Και το αντίθετο. Αυτό όμως δεν επηρεάζει μόνο την ψυχολογία μας ενδεχομένως. Θέτει σε κίνδυνο κυρίως την υγεία μας.
Αν και όλοι μπορούμε να νιώσουμε τις συνέπειες περισσότερο επηρεάζονται τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και όσοι πάσχουν από χρόνιες παθήσεις. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία στρεσάρουν το σώμα, με τον ίδιο τρόπο που από την καυτή καλοκαιρινή ζέστη μπαίνουμε στα συχνά υπερβολικά κλιματιζόμενα σπίτια ή καταστήματα. Στην πραγματικότητα, το σώμα μας δεν είναι έτοιμο για μια τόσο ξαφνική αλλαγή. Χρειάζεται χρόνο να εγκλιματιστεί. Το κάνει με μεγάλη αποτελεσματικότητα, αλλά σταδιακά. Αλλά έτσι όπως συμβαίνουν πια οι αλλαγές της θερμοκρασίας, δεν έχει πραγματικά το χρόνο.
Πως ο θερμοστάτης μας καθορίζει την υγεία μας
Το σώμα μας έχει το δικό του εξαιρετικά αποδοτικό θερμοστάτη, ο οποίος, με τη συμμετοχή μιας σειράς οργάνων και συστημάτων (από τον θυρεοειδή, το κυκλοφορικό σύστημα, το νευρικό σύστημα, το λιπώδη ιστό), καταφέρνει να διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος γύρω στους 37 βαθμούς.
Αλλά μπορεί να χρειαστούν από μερικές ώρες έως πολλές ημέρες (έως και δύο εβδομάδες) για να προσαρμοστεί στις αλλαγές της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας. Και αν o υδράργυρος καταρρεύσει σε διάστημα λίγων ωρών, το σώμα μας αδυνατεί να αντιμετωπίσει αυτές τις ξαφνικές αλλαγές.
Οι ξαφνικές αλλαγές της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσουν κρυολογήματα, ιγμορίτιδα, εντερικές διαταραχές και να πυροδοτήσουν οστεοαρθρικούς πόνους που είχαν υποχωρήσει το καλοκαίρι. Αυτό το κλίμα ανοίγει την πόρτα σε ιούς (ιδίως αδενοϊούς και άλλους ιούς του αναπνευστικού, καθώς η γρίπη δεν έχει φτάσει ακόμη στο ημισφαίριο μας) και σε βακτήρια. Αυτό συμβαίνει επειδή οι βλεννογόνοι της μύτης και της ανώτερης αναπνευστικής οδού δεν είναι πλέον σε θέση να «σαρώσουν» αυτούς τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Το κρύο (ιδιαίτερα το ξαφνικό) απενεργοποιεί την κίνηση των τριχοειδών με τα οποία είναι εξοπλισμένα τα κύτταρα των αναπνευστικών βλεννογόνων, η λειτουργία των οποίων είναι ακριβώς να μεταφέρουν μικρόβια και ξένες ουσίες προς τα έξω. Εν ολίγοις, δεν είναι τεχνικά η χαμηλότερη θερμοκρασία που μας κρυώνει ή μας προκαλεί βρογχίτιδα, αλλά το γεγονός ότι το αμυντικό μας σύστημα έναντι των λοιμώξεων έχει τεθεί εκτός λειτουργίας.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το «κρύο σοκ» μπορεί επίσης να ευνοήσει εντερικά προβλήματα, προκαλώντας κράμπες, κοιλιακούς πόνους και διάρροια, που δεν συνδέονται απαραίτητα με μολυσματική γαστρεντερίτιδα. Άτομα που πάσχουν από καρδιακές παθήσεις και αρτηριακή υπέρταση μπορεί επίσης να επηρεαστούν από αυτό το κυμαινόμενο κλίμα. Πώς μπορούμε λοιπόν να προστατευτούμε από αυτή τη θερμοκρασία ταραντέλα; Ξεκινώντας με το ντύσιμο σε layers, ώστε να προσαρμοστούμε γρήγορα στον υδράργυρο, ακόμα και όταν λείπουμε από το σπίτι, προσθέτοντας ή αφαιρώντας στρώσεις ρούχων.
Οι θερμίδες που πρέπει να καταναλώνουμε
Η διατροφή θα πρέπει επίσης να προσαρμοστεί στο κλίμα. Ας περιμένουμε όμως πριν αυξήσουμε τις θερμίδες μιας και η ζέστη θα μπορούσε να επιστρέψει. Φρόντισε για επαρκή ενυδάτωση, και εκτός από νερό πίνε ζεστά ή κρύα τσάγια και αφεψήματα από βότανα. Καλό είναι να εκμεταλλευτείς τα «καλά» βακτήρια, όπως αυτά που υπάρχουν στο γιαούρτι, το κεφίρ και τα ροφήματα γάλακτος που έχουν υποστεί ζύμωση πλούσια σε υγιή βακτηριακά στελέχη.
Η βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα των θερμοκρασιών είναι επίσης ένα από τα συμπτώματα της κλιματικής αλλαγής, που πια έχει γίνει η καθημερινότητά μας. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πρόκληση προσαρμογής για τους ανθρώπους, οι οποίοι δεν είναι πάντα σε θέση να την αντιμετωπίσουν επαρκώς. Και οι συνέπειες κάθε άλλο παρά ασήμαντες είναι. Μια σημαντική διεθνής μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Lancet Planetary Health, διερεύνησε τις επιπτώσεις της αύξησης της «μεταβαλλόμενης θερμοκρασίας», που τονίστηκε παγκοσμίως τα τελευταία είκοσι χρόνια, συσχετίζοντας τη με θνησιμότητα 4-6% ανά δεκαετία.
Η μεγαλύτερη αυξομείωση σημειώθηκε στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία ακολουθούμενη από την Ευρώπη και την Αμερική και την Αφρική. «Αν και οι βιολογικοί μηχανισμοί δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, συνεπάγονται μια δύσκολη διαδικασία θερμικής προσαρμογής στη μεταβαλλόμενη θερμοκρασίας», αναφέρει η μελέτη.
Επομένως, δεν είναι μόνο οι ακραίες θερμοκρασίες, ανοδικές ή καθοδικές, που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία μας, αλλά και οι βραχυπρόθεσμες αλλαγές.
Διάβασε ακόμη: 6 συσκευές υγείας που πρέπει να έχεις στο σπίτι για έκτακτα περιστατικά
