Η σεροτονίνη ανήκει στις ορμόνες της χαράς, είναι δηλαδή νευροδιαβιβαστής, που παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχική και συναισθηματική μας ευεξία, συμπεριλαμβανομένης της διευκόλυνσης των θετικών συναισθημάτων, της σταθεροποίησης της διάθεσής και της προαγωγής της ευτυχίας. Αλλά αυτή η φυσική ορμόνη δεν εμπλέκεται μόνο στην επίδραση των συναισθημάτων και της νοοτροπίας μας, αλλά βοηθά επίσης στη ρύθμιση του ύπνου, της πέψης, της πυκνότητας των οστών, της όρεξης, ακόμη και της μνήμης. Δεδομένου ότι η σεροτονίνη έχει τόσο τεράστιο αντίκτυπο στο σώμα και τη γενική υγεία, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι αναζητούν στρατηγικές για μια εύκολη, και χωρίς συνταγή γιατρού ενίσχυση της σεροτονίνης.
Οι αναφορές σε συνήθειες, δραστηριότητες ακόμη και τρόφιμα που ενισχύουν αυτήν την ορμόνη είναι κοινές σε συζητήσεις στην τηλεόραση, στα sites και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι όμως η βελτίωση της ευτυχίας και της ευημερίας τόσο απλή όσο η προσπάθεια να αυξήσεις τα επίπεδα σου σε αυτόν τον μοναδικό νευροδιαβιβαστή; Δεν μπορούν, όμως, όλοι να επωφεληθούν από την ενίσχυση της σεροτονίνης – στην πραγματικότητα, η υπερβολική ποσότητα σεροτονίνης στο σώμα σου μπορεί πραγματικά να σε κάνει να αισθανθείς χειρότερα (αν και η τοξικότητα σεροτονίνης είναι συχνά μια αντίδραση στη φαρμακευτική αγωγή). Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη αρκετής σεροτονίνης συνδέεται με διαταραχές της διάθεσης, προβλήματα ύπνου και περισσότερες επιπτώσεις στην υγεία.
Παρακάτω ακολουθούν όλα όσα πρέπει να ξέρεις για αυτήν την ορμόνη για την καλή διάθεση και πώς να ενισχύσεις τη σεροτονίνη στην καθημερινή ζωή.
Πώς λειτουργεί η σεροτονίνη
Για να αναλύσουμε την επιστήμη πίσω από αυτήν την ορμόνη της ευτυχίας, η σεροτονίνη παράγεται ουσιαστικά στον εγκέφαλο από νευρώνες και ταξιδεύει σε διαφορετικές θέσεις υποδοχέων σε όλο το σώμα για να επηρεάσει διαδικασίες όπως ο ύπνος και η πέψη. Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στην ιατρική κοινότητα σχετικά με το εάν η χαμηλή σεροτονίνη συμβάλλει ή όχι στην κατάθλιψη, αλλά η πειραματική έρευνα δείχνει μια πολλά υποσχόμενη σχέση μεταξύ της σεροτονίνης και της ρύθμισης των συναισθημάτων, γι’ αυτό θα μπορούσε να υπάρχει σύνδεση με την ευτυχία ή την καλή διάθεση.
Η σημασία της σεροτονίνης για βέλτιστη υγεία
Εκτός από τα οφέλη της διάθεσης, η σεροτονίνη είναι ένας σημαντικός παράγοντας στη συνολική υγεία σου. «Η σεροτονίνη παίζει ρόλο στη ρύθμιση της διάθεσης, του ύπνου και της πέψης μας, επομένως η διατήρηση υγιών επιπέδων αυτού του νευροδιαβιβαστή μπορεί να μας βοηθήσει να νιώθουμε καλύτερα συναισθηματικά και σωματικά», εξηγεί ο David Seitz, M.D., ιατρικός διευθυντής στο Ascendant Detox, ένα κέντρο θεραπείας εθισμού εξωτερικών ασθενών. «Επιπλέον, η σεροτονίνη έχει συνδεθεί με βελτιωμένες γνωστικές λειτουργίες όπως η μάθηση, η μνήμη και η συγκέντρωση». Ωστόσο, η επίδραση της σεροτονίνης δεν σταματά εκεί. Συμβάλλει ακόμη και στην επούλωση πληγών, στον έλεγχο της ναυτίας και στην υγιή κίνηση του εντέρου.
Σημάδια χαμηλής σεροτονίνης
Η χαμηλή σεροτονίνη μπορεί να διαταράξει σημαντικά την καθημερινή σου λειτουργία και τα σημάδια μπορεί να εκδηλωθούν με εκπληκτικούς τρόπους. «Τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης μπορεί να έχουν μια σειρά από συνέπειες, όπως κατάθλιψη, άγχος, διαταραχές ύπνου, αλλαγές στην όρεξη και ευερεθιστότητα», λέει ο Δρ. Seitz. Αν και δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο τα επίπεδα σεροτονίνης μπορεί να πέφτουν, διάφοροι παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν, όπως η ελλιπής διατροφή, η έλλειψη άσκησης, η γενετική προδιάθεση, οι παρενέργειες των φαρμάκων ή τα στρεσογόνα γεγονότα, προσθέτει. «Επιπλέον, ορισμένες ιατρικές καταστάσεις όπως ο υπολειτουργικός θυρεοειδής μπορεί επίσης να προκαλέσουν ανισορροπίες σεροτονίνης».
Πώς να ενισχύσεις τη σεροτονίνη στην καθημερινή σου ζωή
Υπάρχουν μια σειρά από εύκολα βήματα και αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορείς να κάνεις για να ενισχύσεις τη σεροτονίνη σου φυσικά (και είναι καλό για εσένα γενικά!). Ωστόσο, εάν υποψιάζεσαι ότι τα επίπεδα σεροτονίνης σου είναι χαμηλά, φρόντισε να συμβουλευτείς ένα γιατρό για να αποκλείσεις τυχόν υποκείμενες παθήσεις, όπως η νόσος του θυρεοειδούς, πριν κάνεις οποιεσδήποτε τροποποιήσεις.
#1 Ασκήσου τακτικά
«Η άσκηση είναι ένας από τους καλύτερους και πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να βελτιώσεις τα επίπεδα σεροτονίνης σου», λέει ο Δρ Seitz, καθώς πιστεύεται ότι η σωματική δραστηριότητα πυροδοτεί την απελευθέρωση σεροτονίνης που μπορεί να ανεβάσει τη διάθεσή σου. Μελέτες δείχνουν ότι η σεροτονίνη που απελευθερώνεται από τη σωματική δραστηριότητα μπορεί πραγματικά να ελέγξει και την κούραση, επομένως ένας συνδυασμός άσκησης και απελευθέρωσης σεροτονίνης που ακολουθεί μπορεί πραγματικά να διώξει στην κούραση, βοηθώντας σε να νιώσεις καλύτερα και πιο ενεργητική συνολικά.
#2 Κατανάλωσε τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη
Υπάρχει ένας λόγος που οι άνθρωποι λένε ότι η κατανάλωση γαλοπούλας σε κάνει να νυστάζεις. Η γαλοπούλα είναι ένα από τα πολλά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη, ένα φυσικό αμινοξύ που βρίσκεται σε ορισμένα τρόφιμα και μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης συνθέτοντας ή δημιουργώντας τον νευροδιαβιβαστή. Άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη περιλαμβάνουν βρώμη, μπανάνες, ξηρούς καρπούς, αυγά, σολομό και τόφου, εξηγεί ο Δρ. Seitz, τα οποία αποτελούν συνήθως μέρος μιας συνολικής υγιεινής διατροφής.
#3 Απόλαυσε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή
Δεδομένου ότι η κατανάλωση περισσότερης τρυπτοφάνης δεν αρκεί από μόνη της, ο Δρ. Seitz λέει ότι η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής (συμπεριλαμβανομένων των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη!) είναι επίσης σημαντική για τη ρύθμιση των επιπέδων σεροτονίνης σου. «Η κατανάλωση άφθονων φρέσκων φρούτων και λαχανικών καθώς και άπαχων πρωτεϊνών μπορεί να διασφαλίσει ότι το σώμα σας λαμβάνει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται», λέει.
#4 Κοιμήσου όσο χρειάζεται το σώμα σου
Δεν είναι μυστικό ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη συνολική ευεξία σου, επηρεάζοντας τα πάντα, συμπεριλαμβανομένης της υγείας της καρδιάς, της ψυχικής υγείας, της μνήμης, ακόμη και του μεταβολισμού. Με την πάροδο του χρόνου, η στέρηση ύπνου μπορεί πραγματικά να μειώσει τα επίπεδα σεροτονίνης σου και όταν τα επίπεδα σεροτονίνης ανεβαίνουν, κοιμάσαι πιο ήσυχη. Με άλλα λόγια, μπορεί να βρεθείς παγιδευμένη σε έναν κύκλο εάν δεν κοιμάσαι καλά. «Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης και αντίστροφα, επομένως είναι σημαντικό να ξεκουράζεστε αρκετά», συμβουλεύει ο Δρ. Seitz. Ενώ οι ανάγκες ύπνου διαφέρουν ανάλογα με το άτομο, η γενική σύσταση ύπνου για τους ενήλικες είναι να κοιμούνται από 7 έως 9 ώρες κάθε βράδυ. Θυμήσου, όμως, ότι το πόσο καλά κοιμάσαι έχει μεγαλύτερη σημασία από το πόσο κοιμάσαι.
#5 Διατήρησε μια ενεργή κοινωνική ζωή
Υπέροχα νέα: Ο ποιοτικός χρόνος με αγαπημένα πρόσωπα μπορεί να αυξήσει πραγματικά την παραγωγή σεροτονίνης. «Το να περνάς χρόνο με φίλους και οικογένεια μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης με φυσικό τρόπο», λέει ο Δρ. Seitz. «Η συμμετοχή σε ουσιαστικές συζητήσεις, δραστηριότητες ή χόμπι με τους κοντινούς μας ανθρώπους μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση σκοπού και ευτυχίας που θα τονώσει τη διάθεσή μας». Πως; Αυτές οι υγιείς αλληλεπιδράσεις έχουν τη δύναμη να ενθαρρύνουν τον εγκέφαλό σου να απελευθερώσει μια σειρά από ορμόνες για την καλή διάθεση, συμπεριλαμβανομένης της σεροτονίνης.
Photos: istockphoto.com
Διάβασε επίσης: Τι είναι ο πράσινος θόρυβος που θα σε κάνει να κοιμάσαι πιο εύκολα (και καλύτερα).
