Όταν έχεις 20 λεπτά, θέλεις κάτι να παίζει ενώ στην τηλεόραση ενώ τρως ή όταν θέλεις κάτι να σου φτιάξει τη διάθεση μετά από μια δύσκολη μέρα, πιθανότατα πατάς play σε κάτι κλασικό και αγαπημένο όπως τα Φιλαράκια, το New Girl ή το Gilmore girls. Ίσως πάλι προτιμάς κάτι πιο πρόσφατο όπως το The White Lotus ή το Wednesday ή δεν αποκλείεται να είσαι από εκείνους τους ανθρώπους που τρελαίνονται για τα αληθινά εγκλήματα.
Όποια κι αν είναι η επιλογή σου, ένα είναι το σίγουρο: δεν πρέπει να νιώθεις ενοχές που βλέπεις τις ίδιες σειρές ξανά και ξανά κάθε φορά που κάθεσαι μπροστά στην τηλεόραση. Στην πραγματικότητα, η επαναπροβολή μιας ταινίας, μιας σειράς ή ενός μόνο επεισοδίου που έχει ιδιαίτερη σημασία για εσένα έχει βρεθεί ότι συμβάλλει στη βελτίωση της ευημερίας σου.
Σύμφωνα με τον Robert N Kraft, καθηγητή γνωστικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Otterbein στο Οχάιο, η επανειλημμένη προβολή οικείων υλικών καλύπτει τις συναισθηματικές μας ανάγκες, μας παρηγορεί, μας δίνει την αίσθηση του ελέγχου της ζωής μας και μας συνδέει με το παρελθόν μας.
Όπως γράφει για το Psychology Today: «Όταν ξαναβλέπουμε κάτι οικείο, λαμβάνουμε τις ιστορίες και τα συναισθήματα που περιμένουμε. Γνωρίζουμε πώς τελειώνουν τα επεισόδια και, το πιο σημαντικό, πώς θα νιώσουμε όταν τελειώσουν. Αυτός είναι ένας λόγος που είναι πιο πιθανό να επιλέγουμε κωμωδίες ξανά και ξανά αντί για δράματα ή τραγωδίες. Πολλοί από εμάς παρακολουθούμε συχνά τις αγαπημένες μας χριστουγεννιάτικες ταινίες γιατί μας αρέσει η ιστορία αλλά και η συναισθηματική ανταμοιβή που ξέρουμε ότι θα έρθει». Και υπάρχουν αρκετοί ψυχολογικοί λόγοι πίσω από αυτό.
Πρώτον, η νοσταλγία είναι θεραπευτική. Όχι μόνο είναι ωραίο να ξαναβλέπεις χαρακτήρες, σκηνές και ιστορίες που αγαπάς, αλλά έχει θετικό αντίκτυπο και στον εγκέφαλό σου. Όπως υποστηρίζει μια πρόσφατη μελέτη, η συναισθηματική πολυπλοκότητα της νοσταλγίας απαιτεί από τον εγκέφαλο να ασκεί τη συναισθηματική ρύθμιση. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι θα συνέδεαν τη νοσταλγία με καλά πράγματα, μέρος της νοσταλγικής εμπειρίας είναι αυτό το «πικρό γλυκό» αίσθημα λαχτάρας ή απουσίας που τη συνοδεύει. Ως εκ τούτου, ο εγκέφαλός σου πρέπει να εξισορροπήσει τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματα ταυτόχρονα, κάτι που έχει μια γενική καταπραϋντική επίδραση στη συναισθηματική σου κατάσταση.
Επιπλέον, συχνά σου αρέσει κάτι απλά επειδή έχεις εκτεθεί σε αυτό, το οποίο είναι γνωστό ως το «φαινόμενο της απλής έκθεσης». «Οι επαναλαμβανόμενες προβολές έχουν ως αποτέλεσμα να μας αρέσει περισσότερο και να νιώθουμε μεγαλύτερη σύνδεση σε κάθε επανάληψη», λέει ο καθηγητής Kraft. Έτσι, η συγκέντρωση ωρών προβολής δεν σε κάνει να βαριέσαι το περιεχόμενο, στην πραγματικότητα κάνει ακριβώς το αντίθετο.
Και μετά, υπάρχει η «αρχή της ελάχιστης προσπάθειας», η οποία υπαγορεύει ότι αν είσαι εξοικειωμένη με μια ιστορία, μπορείς να αφήσεις το μυαλό σου να χαλαρώσει ενώ συνεχίζεις να διασκεδάζεις. Είναι απόλυτα λογικό. Η παρακολούθηση μιας οικείας σειράς απαιτεί πολύ λιγότερη γνωστική προσπάθεια από μια άγνωστη σειράς, και συχνά αυτή η ευκολία είναι ακριβώς αυτό που θέλεις όταν προσπαθείς να αποσυμπιεστείς από την ημέρα.
Φυσικά, η ποικιλία δεν είναι ποτέ κακή, είτε είναι στη ντουλάπες σου είτε στις watchlists σου. Και με τόσες πολλές συναρπαστικές νέες κυκλοφορίες που έρχονται το 2023, θα ήταν ανόητο να μην δώσεις μια ευκαιρία σε κάτι φρέσκο και καινούργιο.
Διάβασε επίσης: 7 σημάδια ότι μάλλον βγαίνεις με έναν ναρκισσιστή.