Το TikTok είναι αναμφίβολα η κοινωνική πλατφόρμα του παρόντος. Με τρόπο δυναμικό και σαρωτικό συχνά καθορίζει τα trends της εποχής. Μικροί κυρίως αλλά και μεγαλύτερες ηλικίες σταδιακά εμπλέκονται με κάποιο τρόπο με το περιεχόμενο του TikTok.
Σαφώς, η συναναστροφή με το TikΤοκ, όπως και με όλα τα social media χρειάζεται την κατάλληλη αντιμετώπιση. Όταν η χρήση του γίνεται συνειδητά και με μέτρο, τότε η επιρροή του προσμετράται στα θετικά της προσφορά τους. Αντίθετα, όταν η χρήση είναι αλόγιστη, χωρίς έλεγχο και τα μηνύματα καταβροχθίζονται αφιλτράριστα, τότε η επιρροή είναι έως και καταστροφική.
Αφήνω όμως τις γενικόλογες θεωρίες περί των Social Media και μπαίνω στο θέμα για το οποίο και άρχισα να βγάζω λόγο παραπάνω. Αυτό που μου κέντρισε το ενδιαφέρον αναφορικά με την διάσταση που έχουν πάρει στο TikTok – κυρίως στο εξωτερικό – είναι το “Shadow Work Journal”. Τι είναι όμως και γιατί έχει τόση πέραση σε μία άκρως νεανική πλατφόρμα;
Shadow Work Journal – ο ορισμός
Σύμφωνα με την Danielle Massi, LMFT (Licensed marriage and family therapist) και συγγραφέα βιβλίων αυτοβελτίωσης, ο όρος Shadow Work ορίζεται ως «μια τεχνική που αναπτύχθηκε για να σε βοηθήσει να συνδεθείς με το ασυνείδητο. Ο σκοπός είναι να φέρεις ασυνείδητες σκέψεις, μοτίβα και συμπεριφορές στην ασυνείδητη επίγνωσή σου, όπου μπορούν να θεραπευτούν και να χρησιμοποιηθούν ως καταλύτης για μαζικές αλλαγές.»
Ουσιαστικά και εν ολίγοις αυτό που πετυχαίνουμε με το Shadow Work Journal είναι να φωτίζουμε πτυχές τις προσωπικότητάς μας που έχουμε θάψει είτε λόγω ντροπής, είτε λόγω κοινωνικών και άλλων στερεοτύπων, είτε από φόβο.
Σαφώς, το shadow work journal είναι μία μέθοδος που ναι μεν απαιτεί απόλυτη αίσθηση του τι πας να κάνεις, έτσι ώστε να είσαι προετοιμασμένος κατά το δοκούν για όσα θα βγουν από τη σκιά στο φως, αλλά χρειάζεται και μία καθοδήγηση από έναν ειδικό. Στο εξωτερικό, που η μέθοδος αυτή έχει αρχίσει και είναι διάσημη, αυτή η διαδικασία είναι σαν homework μεταξύ συνεδριών με τον ψυχολόγο και σκέφτομαι ότι απλά είναι και ένας τρόπος για να σε κρατά σε εγρήγορση ψυχολογικά.
Shadow Work Journal – Αξίζει τον κόπο;
Κατά καιρούς αναδύονται στην επιφάνεια ένα σωρό τρόποι και διαδικασίες που στοχεύουν στο πολυπόθητο “mental health”. Τι πραγματικά είναι αποτελεσματικό και αξίζει τον κόπο κρίνεται μάλλον εκ του αποτελέσματος. Σκέφτομαι όμως, ότι στην περίπτωση του Shadow Work Journal το αποτέλεσμα μόνο βοηθητικό μπορεί να είναι. Αν το δει κανείς ως ένα ημερολόγιο, από αυτά που κρατούσαμε στην εφηβεία (όχι όλοι!), τότε τι μπορεί να πάει λάθος; Ένα άδειο τετράδιο χρειάζεσαι και λίγο χρόνο για την καταγραφή.
Εξάλλου όπως σημειώνει και η ψυχίατρος Dr. Yusim στο allure.co, καθετί που επιτρέπει στον καθένα μας να εξερευνήσει τον εαυτό του αξίζει τον κόπο. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν την πολυτέλεια πρόσβαση σε ψυχολογικές θεραπείες και αυτός είναι ένας τρόπος να ανακαλύψουν κρυμμένες πτυχές του εαυτού τους.
Σαφώς, δεν μιλάμε για μέθοδο αντικατάστασης της ψυχοθεραπείας, αλλά για έναν τρόπο που υποστηρίζει αυτή ή για μία υγιή ψυχολογικά συνήθεια που μόνο καλό μπορεί να κάνει στην ψυχολογία μας.
Shadow Work Journal και οι σκιές του
Προσωπικά, ούσα μία από τις ρομαντικές που κρατώ κατά καιρούς ημερολόγιο, αυτό που εντοπίζω ως πρόβλημα στην συγκεκριμένη μέθοδο είναι η ειλικρίνεια. Η ειλικρίνεια του καθένα απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό και η διάθεση να αποτυπώσει την αλήθεια του στο χαρτί. Γιατί μετά δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής. Το βλέπεις μπροστά σου. Το τραύμα, το αγκάθι που είχες κρύψει καλά, τώρα είναι αληθινό, στέκει μπροστά σου, έχει περιγραφή και δεν υπάρχει σαν σύννεφο μόνο στο πίσω μέρους του μυαλού.
Όπως και ό,τι μπορεί να βοηθήσει την ψυχική μας υγεία, έτσι και η περίπτωση του Shadow Work Journal χρειάζεται μέτρο. Τίποτα δεν είναι πανάκεια και τίποτα δεν οδηγεί στην απόλυτη λύτρωση από μόνο του. Προσωπικά θα το αντιμετώπιζα ως έναν τρόπο για να περάσω ποιοτικά λίγο χρόνο με τον εαυτό μου. Αλλά ο καθένας μπορεί να του δώσει ότι όνομα θέλει, αρκεί να έχει αποφασίσει ότι θα είναι έντιμος με τον ίδιο του τον εαυτό, ίσως το πιο δύσκολο κομμάτι κάθε ψυχολογικής εργασίας.
Τώρα πώς ακριβώς μπορείς να ξεκινήσεις, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν εγχειρίδια και κάποιες μέθοδοι που βοηθούν. Πρακτικά χρειάζεσαι ένα τετράδιο και ένα στυλό. Αλλά υπάρχουν ήδη βιβλία που αναφέρονται σε αυτή τη μέθοδο και σε καθοδηγούν, γραμμένα στην αγγλική προς το παρόν. Αρκεί να κάνεις την δική σου αναζήτηση για να βρεις ένα και να ξεκινήσεις, αν το θες. Εικάζω πώς σύντομα αυτή η μόδα θα γίνει και εγχώρια και κάποια στιγμή θα πέσεις πάνω σε έναν τέτοιο βιβλίο ή σε ένα video στο TikTok.