Υπάρχει το εξής παράδοξο στη σημερινή εποχή. Όλο και πιο συχνά συναντώ ανθρώπους που ενώ φαινομενικά τα έχουν όλα, δεν νιώθουν ικανοποίηση για τίποτα.
Έχουμε μιλήσει πρόσφατα για το σύνδρομο του απατεώνα και πώς αυτό επηρεάζει το πόσο ευχαριστημένοι ΔΕΝ νιώθουμε από τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Στην ίδια οικογένεια συναντάμε άλλο ένα φαινόμενο που συντελεί επίσης στην δυσκολία μας να νιώσουμε ευτυχία και εσωτερική πληρότητα.
- Έχεις νιώσει ποτέ να μην μπορείς να απολαύσεις τις επιτυχίες σου;
- Θυμάσαι ποτέ τον εαυτό σου πριν καλά καλά ολοκληρώσεις έναν στόχο σου να έχεις ήδη θέσει τον επόμενο με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνεις να γιορτάσεις την επιτυχία σου;
- Έχεις ένα μόνιμο ερωτηματικό για το τι έχεις καταφέρει με μια διάθεση αμφισβήτησης για το πόσο σημαντικό είναι;
- Έχεις αισθανθεί ποτέ «Αχ, λίγο παραπάνω αν το είχα δουλέψει θα είχα πάει ακόμα καλύτερα».
Αν σου είναι κάτι από αυτά οικείο, θα σου πω ότι αυτό που σε βασανίζει έχει όνομα και το ονομάζουμε δυσμορφία της παραγωγικότητας, Productivity dysmorphia όπως είναι ο διεθνής όρος. Αυτό το αίσθημα ότι υπάρχει πάντα και λίγο ακόμα να δώσεις και ως εκ τούτου δεν χαίρεσαι (τόσο) με την επιτυχία σου. Η αέναη προσπάθεια να κάνω όλο και περισσότερα.
Όπως και το σύνδρομο του απατεώνα και η δυσμορφία παραγωγικότητας δεν αποτελεί επίσημη διαταραχή με την έννοια της ψυχικής νόσου και κατά συνέπεια και διάγνωσης, αλλά είναι ένα φαινόμενο με κάποια κριτήρια αναγνώρισης που επηρεάζει την ψυχική μας υγεία.
Πως θα αναγνωρίσεις την Productivity Dysmorphia
Μήπως αναγνωρίζεις κάτι από τα παρακάτω;
- Μειωμένη αίσθηση και απόλαυση της επιτυχίας.
- Αίσθημα ότι είμαι αντιπαραγωγική, ενώ καθημερινά φέρνω εις πέρας πολλές δραστηριότητες.
- Δέχομαι τα κολακευτικά σχόλια των τρίτων για τις επιτυχίες μου, αλλά αληθινά μέσα μου δε νιώθω τη χαρά της επιτυχίας.
Η Amelia Nagoski στο βιβλίο της για το φαινόμενο του Burnout, περιέγραψε την δυσμορφία της παραγωγικότητας ως την δυσκολία να αισθανθώ τα κατορθώματα μου. Διαφέρει από το σύνδρομο του απατεώνα στο κομμάτι της αποκάλυψης. Οι άνθρωποι που λειτουργούν με το σύνδρομο του απατεώνα , διακατέχονται από έναν μόνιμο φόβο ότι οι άλλοι θα καταλάβουν πόσο ανεπαρκείς είναι στις δραστηριότητες τους, για αυτό και τους συναντάμε συχνά να δουλεύουν με ψυχαναγκαστικούς ρυθμούς.
Αυτό που συναντάμε όμως στην δυσμορφία της παραγωγικότητας είναι το σώμα μας να είναι « κολλημένο» σε κατάσταση συναγερμού.
Αντιλαμβάνεται δηλαδή το σώμα μας ως κίνδυνο ένα ακίνδυνο ερέθισμα και έχει μόνιμα ενεργοποιημένο το σύστημα «πάλης ή φυγής» (η απόκριση του οργανισμού μας στο στρες). Αυτό μας οδηγεί να έχουμε μυωπική όραση, να μην βλέπουμε δηλαδή καθαρά τις καταστάσεις και να δυσκολευόμαστε να δούμε την συνολική εικόνα της επιτυχίας μας, παρά εστιάζουμε σε κάτι μεμονωμένο που δεν μας ευχαριστεί.
Μπαίνω λοιπόν σε έναν φαύλο κύκλο του:
- Κάνω πολλά.
2. Δεν απολαμβάνω αυτά που κάνω, γιατί βλέπω τους άλλους να καταφέρνουν περισσότερα
3. Βάζω ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια στις δραστηριότητες μου γιατί θεωρώ (εσφαλμένα), ότι η μειωμένη προσπάθεια ευθύνεται για την έλλειψη της ευχαρίστησης μου.
Έχεις νιώσει ποτέ να μην μπορείς να απολαύσεις τις επιτυχίες σου;
Πως θα σταματήσεις το φαύλο κύκλο Productivity Dysmorphia
- Σταμάτα να συγκρίνεσαι με τα κατορθώματα των άλλων, ειδικά όταν η σύγκριση συμβαίνει μεταξύ της αληθινής σου ζωής και της εικονικής ζωής των τρίτων με την οποία συγκρίνεσαι που σχεδόν ποτέ δεν είναι η αληθινή.
- Μην νιώθεις ότι χάνεις κάτι όταν οι άλλοι κερδίζουν– πετυχαίνουν τους δικούς τους στόχους.
- Εστίασε στα δυνατά σου σημεία, στα προτερήματα σου.
- Καλλιέργησε την ικανότητα σου να βλέπεις και τα μικρά θετικά που συμβαίνουν μέσα στην ημέρα σου γράφοντας κάθε μέρα κάτι για το οποίο είσαι ευγνώμων.
- Πάρε χρόνο να κάνεις ένα βήμα πίσω και να γιορτάζεις και τις μικρές επιτυχίες σου, όχι μόνο τις μεγάλες.
Και τέλος
- Προσπάθησε να βρεις την αίτια της ανάγκης σου να τρέχεις συνέχεια να φτάσεις κάπου και να μην επιβραβεύεις τον εαυτό σου στην διαδρομή. Όταν ένα παιδί μαθαίνει να περπατάει του λες μπράβο μόνο την ημέρα που τελικά στέκεται στα 2 του πόδια και κάνει το πρώτο του βήμα, ή το επιβραβεύεις σε κάθε του απόπειρα μέχρι να τα καταφέρει;
Διάβασε ακόμη Το σύνδρομο του απατεώνα