Ο δυτικός τρόπος ζωής έχει επηρεάσει αρνητικά το γενικότερο wellbeing μας. Σαν αποτέλεσμα οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα επίπεδα ευτυχίας και ευεξίας μας είναι πιο χαμηλά από ποτέ τα τελευταία 40 χρόνια. Έχουν αυξηθεί κατακόρυφα το στρες, το άγχος, καθώς και τα παγκόσμια ποσοστά κατάθλιψης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, όπως το YALE, το UCLA, το Harvard, και το Stanford βάζουν πλέον στο curriculum τους μαθήματα «Ευτυχίας και Ευεξίας», τα οποία γίνονται κάθε χρόνο ανάρπαστα!
Ο δυτικός τρόπος ζωής ενθαρρύνει να αναπτύξουμε συγκεκριμένα στοιχεία της προσωπικότητας μας όπως:
- H εξωστρέφεια (Extroversion)
- H πρακτικότητα (Sensing)
- H (κοινή) λογική (Thinking)
- H οργάνωση (Judging)
Αυτά τα στοιχεία είναι θετικά, αρκεί να μην τα έχουμε σε υπερβολικό βαθμό, καθώς όλα τα πράγματα-ακόμη και τα πιο θετικά- όταν τα έχουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό, τελικά δεν μας βοηθάνε. Αυτά τα στοιχεία δημιουργούν τον τύπο προσωπικότητας ESTJ (Extrovert, Sensing, Thinker, Judger) σύμφωνα με το ΜΒΤΙ Μyers-Briggs Τype Index και τα personality theories του Carl Young. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι περισσότεροι CEOs στον κόσμο έχουν αυτό το type personality.
Τα τελευταία χρόνια ευτυχώς υπάρχει στροφή στο να αναπτύξουμε κάποια άλλα στοιχεία της προσωπικότητάς μας, που βρίσκονται στον αντίποδα των παραπάνω:
- H εσωστρέφεια- δηλαδή η ικανότητα να περνάω καλά και μόνος μου (Introversion)
- H δημιουργικότητα/ φαντασία (Intuition)
- Η ενσυναίσθηση (Feeling)
- H ευελιξία/ προσαρμοστικότητα (Perceiveing)
Soft Skills Vs Hard Skills
Αυτά τα στοιχεία θεωρούνται soft skills και είναι αυτά που ενθαρρύνουν πλέον και κάποια από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο, όπως αυτό της Φιλανδίας αλλά και τον σκανδιναβικών χωρών γενικότερα. Τα soft skills αφορούν πράγματα που δεν μπορεί να κάνει ένα computer-σε αντίθεση με τα hard skills που μπορεί να τα αντιγράψει μια χαρά ένας υπολογιστής. Τα soft skills είναι αυτά που θα βοηθήσουν κάποιον στο μέλλον να ξεχωρίσει και να εξελιχθεί. Ειδικά η ενσυναίσθηση θεωρείται ότι μελλοντικά θα είναι το #1 στοιχείο των πετυχημένων CEOs.
Απόκτηση Υλικών Αγαθών ή Εμπειριών;
O δυτικός τρόπος ζωής μας έχει κάνει να μας ενδιαφέρουν περισσότερο τα υλικά πράγματα από τη συλλογή εμπειριών, κάτι που επίσης δεν βοηθάει στην γενικότερη ψυχική μας υγεία και ευεξία.
Αυτό συμβαίνει λόγο μιας συναισθηματικής κατάστασης που ονομάζεται HedonicAdaptation (ηδονική προσαρμογή) και που έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει την τάση να συνηθίζει και να μη του προκαλεί πλέον εφορία ή χαρά κάτι το οποίο έχει συνέχεια μπροστά του, είτε αυτό είναι ένα ωραίο αυτοκίνητο, είτε μία μεγάλη βίλα.
Αυτό έχει μετρηθεί πολλές φορές με ψυχολογικούς δείκτες και κάθε φορά επιβεβαιώνεται το ίδιο αποτέλεσμα: εάν συγκρίνουμε τη χαρά που παίρνουμε από την απόκτηση υλικών αγαθών με τη χαρά που μας προσφέρει μια εμπειρία (όπως ένα ταξίδι, μια εκδρομή στη φύση, ένα ωραίο δείπνο με φίλους κλπ.) μετά από ένα χρονικό διάστημα τα επίπεδα ευτυχίας μας στην περίπτωση του υλικού αγαθού επιστρέφουν στην αρχική τους θέση, ενώ στην περίπτωση της εμπειρίας παραμένουν αρκετά υψηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό συμβαίνει λόγο του hedonic adaptation που προαναφέραμε: την εμπειρία δεν τη συνηθίζουμε, ώστε να μη μας κάνει αίσθηση, όπως συμβαίνει με τα υλικά αγαθά. Άρα καταλήγουμε ότι αξίζει πολύ περισσότερο για τη γενικότερη ευεξία μας να επενδύουμε σε εμπειρίες, και όχι σε υλικά αποκτήματα!
Τέλος, υπάρχουν και άλλα πράγματα στον δυτικό τρόπο ζωής που δεν μας βοηθάνε όπως:
- Tρέχουμε όλοι μας, όλη μέρα, κάτι να προλάβουμε
- Σκεφτόμαστε αρνητικά
- Δεν συγχωρούμε
- Δεν εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας για τα καλά που μας συμβαίνουν
Όλα αυτά αναφέρονται τόσο μέσα στο βιβλίο μου «Η Απόφαση της Ευτυχίας» όσο και στα ευρήματα του Ινστιτούτο Έρευνας για την Ευτυχία της Κοπενγάχης. Οπότε ας εμπλουτίσουμε όλοι μας λίγο περισσότερο τη ζωή μας με αγάπη, καλοσύνη, φαντασία, ευελιξία, και μοναδικές εμπειρίες και ας δούμε πως αυτά μπορούνε να μεταμορφώσουν σιγά-σιγά θετικά τη ζωή μας έτσι ώστε να είμαστε εμείς πιο καλά ψυχολογικά και να απολαμβάνουμε περισσότερο τη ζωή μας!
