Έχεις παρατηρήσει όταν διαφωνείς με κάποιον, τι στάση κρατάς; Με ποιόν τρόπο παρουσιάζεις τα δικά σου επιχειρήματα; Μήπως κάθε σου διαφωνία καταλήγει σε πεδίο μάχης;
Στο σημερινό κόσμο, που γύρω μας όλα αλλάζουν με ρυθμούς ταχύτερους από ποτέ, είναι πολύ σημαντικό να μπορέσουμε να προσαρμοστούμε και, γιατί όχι, αν το επιβάλλει η περίσταση να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπαμε ως τότε τα πράγματα.
Αυτό είναι κάτι που μάθαμε καλά μετά τον Covid-19. Κληθήκαμε να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύαμε, αναθεωρήσαμε το τι είναι ασφαλές και τι όχι και συνδεθήκαμε με ανθρώπους αλλιώς.
Στο παρελθόν η ευφυΐα οριζόταν ως το σύνολο των ικανοτήτων μας και της αποδοτικότητας μας. Σήμερα, ωστόσο, ευφυής θεωρείται ο άνθρωπος που μπορεί να μάθει και να ΞΕ-μάθει ή πιο εύστοχα, να εμπλουτίσει τη γνώση του. Αυτό για πολλούς είναι μια πολύ δύσκολη και απαιτητική διαδικασία.
Μας είναι εύκολο να διαμορφώσουμε άποψη, αλλά στο να αλλάξουμε γνώμη είμαστε πολλές φορές άκαμπτοι, δύσπιστοι ακόμα και καχύποπτοι. Πιστεύουμε και υποστηρίζουμε με θέρμη αυτό που μάθαμε αρχικά κάποτε και επιβεβαιώνει τα πιστεύω μας και ταυτόχρονα απορρίπτουμε όποια νέα πληροφορία μας έρχεται που μπορεί να καταρρίπτει αυτό που τόσο καιρό πιστεύαμε (confirmation bias).
Διαφωνία επί τω έργω VS Διαφωνία σχέσης
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι διαφορετικές μας απόψεις και ιδέες εκλαμβάνονται από τον συνομιλητή μας ως επίθεση προς τις αξίες του και την προσωπικότητα του.
Η διαφωνία εν τη γενέσει της δεν βλάπτει, ίσα ίσα, είναι απόλυτα θεμιτή. Υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι όταν δεν διαφωνούμε, ζούμε αρμονικά, αλλά δεν είναι αλήθεια. Το αντίθετο της διαφωνίας δεν είναι η αρμονία, αλλά η απάθεια.
Αυτό που ίσως χρειαζόμαστε είναι να εμπλουτίσουμε τα εργαλεία μας για να έχουμε υγιείς διαφωνίες που οδηγούν σε παραγωγικές σχέσεις.
Υπάρχουν τρεις τρόποι με τους οποίους συνήθως διαφωνούμε, με τους οποίους προσπαθούμε να πείσουμε το συνομιλητή μας για την άποψη μας.
Οι τρόποι που διαφωνούμε
Σαν «παπάς»: όταν διαφωνούμε σαν κληρικοί, είμαστε πεπεισμένοι ότι έχουμε δίκιο και θέλουμε να προσηλυτίσουμε το ακροατήριο μας να πιστέψει το ίδιο με εμάς.
Σαν δικηγόρος: όταν διαφωνούμε σαν δικηγόροι θέλουμε να κερδίσουμε στα επιχειρήματα, αποδεικνύοντας ότι ο απέναντι μας έχει άδικο.
Σαν πολιτικός: όταν διαφωνούμε σαν πολιτικοί θέλουμε να κερδίσουμε την έγκριση των άλλων.
Αυτοί οι τρόποι σκέψης έχουν το εξής μεγάλο μειονέκτημα. Μας σταματούν από το να ξανασκεφτούμε, να ακούσουμε και κάποια άλλη προσέγγιση. Γιατί; Mα γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι έχουμε δίκιο!
Σκέψου σαν Επιστήμονας!
Τι σημαίνει αυτό; Να προσεγγίζεις κάθε νέα πληροφορία με ενδιαφέρον και εν δυνάμει μια νέα οπτική που ενδεχομένως ως τότε να μην είχες σκεφτεί.
Πώς θα γίνω λίγο περισσότερο επιστήμονας;
- Δοκίμασε να δώσεις περισσότερο χώρο στην μετριοφροσύνη παρά στην υπερηφάνεια που εμπεριέχεται στο μεγάλο Εγώ.
- Προσέγγισε την γνώση και τις απόψεις των άλλων με περιέργεια και όχι με απολυτότητα.
- Μην αφήνεις τις απόψεις σου να γίνουν ένα με την ταυτότητα σου.
- Άκου (και) τις απόψεις που σε κάνουν να ξανασκεφτείς, όχι αυτές που σε κάνουν να νιώθεις καλά (αυτές άλλωστε τις ξέρεις ήδη).
- Επέλεξε να έχεις δίπλα σου ανθρώπους που σε προκαλούν να φτάσεις σε μέρη που δεν ήξερες ότι υπάρχουν, όχι μόνο αυτούς που πάντα συμφωνούν με τα συμπεράσματα σου.
Να είσαι καλά!
Διάβασε ακόμα: Ιδανικός σύντροφος: υπάρχει ή όχι;
