Εάν κοιτάς τον εαυτό σου στον καθρέφτη και «σε κριτικάρεις» συνεχώς, ακόμα και για το πιο ασήμαντο πράγμα, τότε ίσως έχεις κανονιστική δυσαρέσκεια. Ο καθρέφτης είναι εχθρός πολλών ανθρώπων ενώ θα έπρεπε να είναι το μέσον που μας βοηθά να γιορτάζουμε το σώμα μας και να μας «θαυμάζουμε»!
Πολλοί είναι εκείνοι που κοιτάζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη και τον βλέπουν παχύ, γεμάτο ραγάδες, ατέλειες παντού… Μπορεί να μην έχεις πάρει γραμμάριο αλλά η εικόνα σου να φαντάζει στο μυαλό σου τελείως διαφορετική, μπορεί και αποκρουστική!
Ο όρος «κανονιστική δυσαρέσκεια» εμφανίστηκε το 1984 και χρησιμοποιείτο για να περιγράψει τη γενικότερη δυσαρέσκεια που ένιωθε μια γυναίκα για το βάρος της και την εμφάνισή της. Άπειρες γυναίκες ανά την υφήλιο σκέφτονται καθημερινά «αφού είμαι αδύνατη, γιατί βλέπω μια παχιά γυναίκα στον καθρέφτη;»
Η εικόνα του σώματος και η πραγματικότητα
Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση της Fashion Retail Academy, το 57% των συμμετεχόντων ηλικίας 18-24 ετών, είπαν ότι δεν έχουν νιώσει ποτέ απόλυτη αυτοπεποίθηση για το σώμα τους και 58% των ηλικιών 24-35 ισχυρίζονται το ίδιο. Σε μια έρευνα του 2014 από το Glamour, διαπιστώνεται ότι 54% των γυναικών δεν είναι ευχαριστημένες με το σώμα τους, αύξηση σε σχέση με το 40% που ένιωθαν έτσι σύμφωνα με δημοσκόπηση του περιοδικού το 2011. Μια μελέτη του 1984 δείχνει ότι το 41% των γυναικών εξέφραζαν δυσαρέσκεια για το σώμα τους, αποτελέσματα που έκαναν τους ερευνητές να καθιερώσουν τη έκφραση «κανονιστική δυσαρέσκεια» για να περιγράψουν την ευρεία δυσαρέσκεια που βιώνουν οι γυναίκες ως προς το βάρος τους.
Φυσικά αυτή η διαταραχή δεν αφορά μόνο τις γυναίκες αλλά και τους άντρες ενώ δεν είναι τωρινό πρόβλημα ούτε γι αυτούς. Μια μελέτη του Psychology Today από το 1997, δείχνει ότι 88% των γυναικών και το 79% των ανδρών δεν ήταν ευχαριστημένοι με το σώμα τους. Τα νούμερα αυτά είναι πολύ ανησυχητικά δεδομένης της μεγάλης σύνδεσης θετικής εικόνας του σώματος και γενικότερης ικανοποίησης στη ζωή.
Η κανονιστική δυσαρέσκεια και το body shaming
Αν και ζούμε στην εποχή του Instagram όπου τα φίλτρα και το photoshop δίνουν και παίρνουν, το πρόβλημα υπάρχει από παλιά γιατί από παλιά βάζουμε το ανθρώπινο σώμα σε καλούπια και «πρέπει»: πρέπει να έχεις μεγάλο στήθος, πρέπει να είσαι αδύνατη, πρέπει να έχεις μεγάλη σέξυ περιφέρεια, κοιλιακούς, μπράτσα, κοκ! Από τα λιπόσαρκα μοντέλα που σάρωναν τις πασαρέλες στα 90s μέχρι όλους τους celebritys που διαφήμιζαν τα προγράμματα γυμναστικής και διατροφής τους, η κουλτούρα του body shaming έχει αγγίξει πολύ κόσμο.
Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται την εικόνα του σώματός τους, σκέφτονται πτυχές της εμφάνισής τους, του πόσο ελκυστικοί είναι και της ομορφιάς τους. Όμως η εικόνα του σώματος είναι πολλά περισσότερα. Είναι η διανοητική αναπαράσταση του εαυτού μας. Είναι αυτό που μας επιτρέπει να αναλογιστούμε τον εαυτό μας. Η εικόνα του σώματος δεν επηρεάζει απλώς από τα συναισθήματά μας αλλά και σε ένα μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά μας, την αυτοεκτίμησή μας και την ψυχοπαθολογία μας!
Ουσιαστικά, οι εικόνες που παίρνουμε από το περιβάλλον αλλά και η άποψη που έχουμε σχηματισμένη μέσα μας για το ποιος είναι ο σωστός σωματότυπος, επηρεάζουν την εικόνα που αντικρίζουμε στον καθρέφτη μας. Αυτές οι πεποιθήσεις μπορούν όχι μόνο να επηρεάσουν την ψυχολογία μας αλλά και ολόκληρη τη ζωή μας από την ερωτική μας ζωή, τις αλληλεπιδράσεις μας, το πόσο άνετα νιώθουμε γενικά μέχρι και τον ποιον παντρευόμαστε.
Για ολόκληρες γενιές έχουμε διδαχτεί να μην αγαπάμε τον εαυτό μας με αποτέλεσμα να καταλήγουμε σε μια διαστρεβλωμένη εικόνα του. Όταν αισθάνεσαι ότι σε κρίνουν συνέχεια, είναι δύσκολο να κλείσεις τα αυτιά σου ούτε μπορείς να αποφεύγεις τους καθρέφτες. Ίσως έχει έρθει η στιγμή να αποκλείσουμε τους πανταχού επικριτές και να ξεκινήσουμε να βλέπουμε το σώμα μας ως το μέσο με το οποίο κινούμαστε, αγαπάμε, κάνουμε έρωτα, απολαμβάνουμε, γεννάμε…