Τα άτομα που έχουν ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας (NPD) πιστεύουν ότι είναι ανώτερα σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Το να βγαίνετε ή ακόμα χειρότερα να έχετε σχέση με έναν νάρκισσο δεν είναι απλή υπόθεση, αφού πρόκειται για άτομα με αυξημένο ego, χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης.
Η ναρκισσιστική διαταραχή είναι μια ύπουλη διαταραχή προσωπικότητας καθώς δεν είναι εύκολο να διακρίνεις τι ακριβώς συμβαίνει με τον άνθρωπο, που έχεις δίπλα σου. Όταν κάποιος δημοσιεύει πάρα πολλές selfies στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή μιλά συνεχώς για τον εαυτό του ίσως και να είναι νάρκισσος, με την κλινική έννοια του όρου.
Τα άτομα με NPD πιστεύουν ότι είναι ανώτερα από τους άλλους και περιμένουν να τους αναγνωρίζουν και να τους αντιμετωπίζουν ως τέτοια. Συνήθως δεν καταλαβαίνουν τις απόψεις και τις ανάγκες των άλλων και δείχνουν ελάχιστο ή και μηδενικό ενδιαφέρον για τα προβλήματα των άλλων.
Νάρκισσος: Τα 9 χαρακτηριστικά που θα τον προδώσουν
Το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5) παραθέτει εννέα κριτήρια για να χαρακτηρίσεις κάποιον νάρκισσο. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι κάποιος χρειάζεται μόνο να πληροί πέντε για να χαρακτηριστεί κλινικά ως νάρκισσος.
- μεγαλειώδη αίσθηση της σημασίας του εαυτού
- ενασχόληση με φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, δύναμης, λαμπρότητας, ομορφιάς ή ιδανικής αγάπης
- την πεποίθηση ότι είναι ξεχωριστοί και μοναδικοί και μπορούν να γίνουν κατανοητοί μόνο από ή πρέπει να συσχετιστούν με άλλα άτομα ή ιδρύματα ειδικών ή υψηλού επιπέδου
- ανάγκη για υπερβολικό θαυμασμό
- αίσθηση του δικαιώματος
- διαπροσωπική εκμεταλλευτική συμπεριφορά
- έλλειψη ενσυναίσθησης
- φθόνος των άλλων ή πεποίθηση ότι οι άλλοι τους ζηλεύουν
- επίδειξη αλαζονικών και υπεροπτικών συμπεριφορών ή στάσεων
Επιπλέον, τα άτομα με NPD συχνά αντιμετωπίζουν άλλες καταστάσεις σωματικής και ψυχικής υγείας, όπως η χρήση ουσιών και το άγχος, που μπορεί να περιπλέξουν περαιτέρω τις στενές σχέσεις. Το να γνωρίζετε τα σημάδια του NPD μπορεί να βοηθήσει να δώσετε στη σχέση σας κάποιο πλαίσιο. Εδώ είναι μερικά σημάδια, που πρέπει να προσέξετε και συμβουλές για να τα αντιμετωπίσετε.
Ήταν γοητευτικοί στην αρχή
Οι άνθρωποι που έχουν NPD έλκονται προς τη μεγαλοπρέπεια. Η σχέση σας μπορεί να φαινόταν σαν παραμύθι στην αρχή – ίσως σας έκαναν κομπλιμέντα συνεχώς ή σας είπαν ότι σας αγαπούν από την πρώτη κιόλας μέρα.
Να είστε προσεκτικοί αν κάποιος φαίνεται να μπαίνει πολύ δυναμικά στην αρχή. Σίγουρα, σε όλους μας αρέσει να νιώθουμε λαχτάρα. Αλλά η πραγματική αγάπη πρέπει να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί. Τα άτομα με NPD μπορεί να δημιουργήσουν επιφανειακές συνδέσεις από νωρίς σε μια σχέση.
Μιλάνε για το πόσο σπουδαίοι είναι
Τα άτομα με NPD μπορεί να έχουν μια διογκωμένη αίσθηση αυτοπεποίθησης και μπορεί να υπερβάλλουν για τα επιτεύγματα τους.
Είναι επίσης πολύ απασχολημένοι μιλώντας για τον εαυτό τους. Η προειδοποίηση είναι διπλή. Πρώτον, ο σύντροφός σας δεν θα σταματήσει να μιλάει για τον εαυτό του και δεύτερον, ο σύντροφός σας δεν θα συζητήσει για εσάς. Σκεφτείτε αυτές τις ερωτήσεις: Τι συμβαίνει όταν μιλάτε για τον εαυτό σας; Κάνουν επακόλουθες ερωτήσεις και εκδηλώνουν ενδιαφέρον να μάθουν περισσότερα; Ή μήπως το κάνουν για αυτούς;
«Τρέφονται» από τα κομπλιμέντα σας
Οι ναρκισσιστές μπορεί να φαίνονται πολύ σίγουροι για τον εαυτό τους. Αλλά σύμφωνα με τον Tawwab, τα περισσότερα άτομα με NPD στερούνται αυτοεκτίμησης και απαιτούν υπερβολική προσοχή και θαυμασμό.
Τους λείπει η ενσυναίσθηση
Η έλλειψη ενσυναίσθησης ή η ικανότητα να αισθανόμαστε πώς νιώθει ένα άλλο άτομο, είναι ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του NPD, λέει ο Walfish. Τα άτομα με NPD συχνά δεν μπορούν να ζητήσουν συγγνώμη και να κατανοήσουν τα συναισθήματα και τις προοπτικές των άλλων.
Νοιάζεται ο σύντροφός σας όταν είχατε μια κακή μέρα στη δουλειά, τσακώνεστε με τον καλύτερό σας φίλο ή τσακώνεστε με τους γονείς σας; Ή μήπως βαριούνται όταν εκφράζετε αυτό που σας κάνουν να θυμώνετε και να λυπάστε; Η αδυναμία να συμπάσχουμε, ή ακόμα και να συμπονέσουμε, είναι συχνά ο λόγος για τον οποίο πολλές, αν όχι όλες, οι σχέσεις των ατόμων με NPD τελικά καταρρέουν, είτε ερωτικές είτε όχι.
Δεν έχουν μακροχρόνιους φίλους
Ένα κοινό χαρακτηριστικό για άτομα με NPD είναι ότι έχουν συχνές διενέξεις με άλλους. Αν ψάξετε βαθύτερα στις σχέσεις τους, μπορεί να παρατηρήσετε ότι έχουν λίγους στενούς φίλους. Επιπλέον, τα άτομα με NPD μπορεί να είναι υπερευαίσθητα και ανασφαλή.
Επίσης δεν θέλουν να περνάτε χρόνο χωρίς εκείνους. Μπορεί να ισχυριστούν ότι δεν περνάτε αρκετό χρόνο μαζί τους, να σας κάνουν να αισθάνεστε ένοχοι που περνάτε χρόνο με τους φίλους σας ή να σας επικρίνουν για τους τύπους φίλων που έχετε.
Είναι συνέχεια προσκολημένοι επάνω σας
Ίσως, στην αρχή, να ήταν ένα πείραγμα, αλλά μετά τα πράγματα σοβαρεύουν. Ξαφνικά, ό,τι κάνεις, από το τι φοράς και τρως μέχρι με ποιους κάνεις παρέα και τι βλέπεις στην τηλεόραση, είναι πρόβλημα για αυτούς. Ο ανταγωνισμός και η εχθρότητα είναι καλά τεκμηριωμένα χαρακτηριστικά σε άτομα με NPD και ο φόβοςγια τους άλλους είναι μεγάλος. Θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε ότι δεν είστε καλύτεροι από αυτούς. Γιατί, για αυτούς, κανείς δεν είναι.
Σε κάνουν αν αισθάνεσαι άσχημα
Το gaslighting είναι μια μορφή χειραγώγησης και συναισθηματικής κακοποίησης, και είναι χαρακτηριστικό του ναρκισσισμού. Τα άτομα με NPD μπορεί να πουν κραυγαλέα ψέματα, να κατηγορήσουν ψευδώς άλλους, να διαψεύσουν την αλήθεια και τελικά να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητά σας — ειδικά ως απάντηση σε προκλήσεις εξουσίας ή φόβο εγκατάλειψης.
Νομίζουν ότι έχουν δίκιο σε όλα και δεν ζητούν ποτέ συγγνώμη
Τα άτομα με NPD συχνά περιγράφονται στην αξιόπιστη πηγή ως αλαζονικά και με υπεροπτικές συμπεριφορές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η μάχη με έναν ναρκισσιστή μπορεί να φαίνεται αδύνατη. Αυτό που εκνευρίζει κάποιον με NPD είναι η έλλειψη ελέγχου.
Όταν τους δείχνεις ότι έχεις τελειώσει, ξεσπούν
Τα άτομα με NPD είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην ταπείνωση και την ντροπή και τείνουν να επιτίθενται σε άλλους όταν αισθάνονται ότι η αυτοεκτίμησή τους έχει χτυπηθεί. Εάν επιμένετε ότι έχετε τελειώσει με τη σχέση, θα βάλουν στόχο να σας πληγώσουν επειδή τους εγκαταλείψατε.
Photo Credits: mammuth/IStock
Διαβάστε επίσης:
Γιατί οι άνθρωποι απατούν; Η σεξολόγος απαντά!