Θα μπορούσε να είναι αυτό που σε κάνει χαρούμενη, αυτό που σε κάνει να νιώθεις καλά με τον εαυτό σου. Είναι όμως επαρκές να προσδιορίζεται το ιδανικό βάρος με βάση μόνο υποκειμενικούς παράγοντες όπως η διάθεση ή η συνήθεια, ή είναι απαραίτητες και κάποιες αντικειμενικές σταθερές και μετρήσεις; Εμείς ρωτήσαμε την κλινική διατροφολόγο Μαρίνα Πόγκα και μας απαντά αν υπάρχει ιδανικό βάρος!
Για τον προσδιορισμό του ιδανικού βάρους επιστημονικό κριτήριο δεν είναι η εμφάνιση, αλλά ένα σύνολο παραμέτρων που σχετίζονται πρωτίστως με την υγεία μας.
Τι είναι το ιδανικό βάρος
Το ιδανικό ή φυσιολογικό ή υγιές βάρος, δεν είναι ένας απόλυτος αριθμός, αλλά ένα εύρος κιλών μέσα στο οποίο μπορείς να κυμαίνεσαι με ασφάλεια για την υγεία σου. Με βάση την πιθανότητα να αναπτύξει το άτομο μια νόσο όπως καρδιαγγειακά, διαβήτη, υπέρταση, μεταβολικό σύνδρομο κ.α., έχουν δημιουργηθεί διάφορα εργαλεία και μετρήσεις που μας βοηθούν να προσδιορίσουμε το κατάλληλο βάρος του κάθε ατόμου. Το βάρος στο οποίο θα ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος για την ανάπτυξη διαφόρων χρόνιων και μη, νοσημάτων ή διαταραχών.
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι οποιοσδήποτε έχει επιπλέον κιλά θα έχει και προβλήματα υγείας. Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι ενώ αυτά τα επιπλέον κιλά μπορεί να μην επηρεάζουν την υγεία του ατόμου επί του παρόντος, η έλλειψη διαχείρισής τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας στο μέλλον.
“Tο ιδανικό ή κατάλληλο βάρος, δεν προσδιορίζεται αυθαίρετα από τον εκάστοτε διαιτολόγο, αλλά προκύπτει μετά από ένα σύνολο ειδικών μετρήσεων και συνεκτιμήσεων” λέει η Μαρίνα Πόγκα.
Παράγοντες για να προσδιορίσουμε το ιδανικό βάρος
Για να προσδιοριστεί το ιδανικό βάρος, λαμβάνονται υπ’ όψιν διάφοροι παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το ύψος, η σύσταση σώματος, δηλαδή η αναλογία μυϊκού και λιπώδους ιστού, αλλά και η κατανομή του λίπους, σε ποια σημεία, δηλαδή, βρίσκεται αυτό συγκεντρωμένο. Για παράδειγμα, διατρέχεις άλλους κινδύνους για την υγεία σου αν έχεις αυξημένο σωματικό λίπος και αυτό είναι συγκεντρωμένο κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς και άλλους αν αυτό είναι συγκεντρωμένο στην περιφέρεια ή αν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένο σε όλο το σώμα.
Με ποιες μεθόδους προσδιορίζεται το ιδανικό βάρος
- Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ- Body Mass Index- BMI)
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι το πιο απλό εργαλείο προσδιορισμού του κατάλληλου βάρους. Προκύπτει διαιρώντας το βάρος με το ύψος2 (Βάρος/Ύψος2 ). Ανάλογα με το αποτέλεσμα, το άτομο κατατάσσεται σε φυσιολογικού βάρους, υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Το μεγάλο μειονέκτημα του ΔΜΣ είναι ότι δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τη σύσταση του σώματος, την κατανομή του λίπους και την αναλογία της μυϊκής μάζας. Έτσι σε κάποιες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στους αθλητές που μπορεί να έχουν αυξημένο σωματικό βάρος λόγω αυξημένου μυϊκού ιστού, ο ΔΜΣ από μόνος του δεν είναι αρκετός για να αξιολογήσει σωστά το ιδανικό βάρος.
- Αναλογία Μέσης προς τους Γοφούς
Η μέτρηση αυτή συγκρίνει την περιφέρεια της μέσης προς την περιφέρεια των γοφών. Όσο μεγαλύτερη είναι η περιφέρεια μέσης σε σχέση με την περιφέρεια των γοφών, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη.
- Αναλογία Μέσης προς Ύψος
Ο δείκτης αυτός είναι ένα ακόμα εργαλείο που μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά, διαβήτη και άλλα προβλήματα υγείας. Η αναλογία Μέσης-Ύψους προκύπτει διαιρώντας την περιφέρεια μέσης προς το ύψος σε εκατοστά. Εάν το αποτέλεσμα είναι μικρότερο του 0,5, τότε είναι πολύ πιθανό να έχεις ένα υγιές βάρος.
- Σύσταση σώματος και ποσοστό σωματικού λίπους
Η ανάλυση σύστασης σώματος είναι ίσως η σημαντικότερη μέτρηση για τον προσδιορισμό του ιδανικού βάρους, καθώς με τους σύγχρονους αναλυτές μπορούμε να δούμε με ακρίβεια το ποσοστό του σωματικού λίπους, τον τρόπο κατανομής του στο σώμα, την ποσότητα της μυϊκής μάζας καθώς και το επίπεδο του σπλαχνικού λίπους. Μετρήσεις πολύ σημαντικές τόσο για την εκτίμηση παραγόντων κινδύνου, όσο και για την εκτίμηση του επιπέδου φυσικής κατάστασης του ατόμου.
Έτσι λοιπόν ο προσδιορισμός του ιδανικού-φυσιολογικού-κατάλληλου-υγιούς βάρους, δεν γίνεται με παράγοντες υποκειμενικούς, αλλά με μετρήσεις και εργαλεία καθορισμένα και αποδεκτά από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Είναι σημαντικό να προσπαθήσεις να έχεις έναν υγιεινό τρόπο ζωής, να αυξήσεις τη φυσική σου δραστηριότητα και να στοχεύεις σε ένα υγιές βάρος. Μην ξεχνάς όμως ότι μεγάλη επιτυχία δεν είναι να μπεις μέσα στα καθορισμένα ιδανικά όρια, αλλά να κάνεις μια αρχή και έστω ένα μικρό βηματάκι προς αυτά. Γιατί ακόμα και αυτό το μικρό βηματάκι, μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές για την υγεία σου.
