Ανεξάρτητα από το εάν έχουμε ή όχι παιδιά, έχουμε γίνει όλοι μάρτυρες κάποιου περιστατικού αμόκ ενός παιδιού που αρχίζει να ουρλιάζει και να χτυπιέται στον δρόμο με τους γονείς του να παθαίνουν απελπισία. Πρόκειται για το πασίγνωστο tantrum ή αλλιώς μια έκρηξη θυμού του παιδιού που τη συναντάμε συχνά στην πρώτη νηπιακή ηλικία.
Όταν ένα παιδί καταρρέει συναισθηματικά και γίνεται επιθετικό, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τόσο τον εαυτό του όσο και άλλους, συμπεριλαμβανομένων γονιών και αδερφών. Τα παιδιά δεν μπορούν να διαχειριστούν πολύ καλά τα συναισθήματά τους και ορισμένες φορές χάνουν τον έλεγχο του εαυτού τους. Το παιδί σας παρατηρεί. Όταν η πρώτη σας αντίδραση είναι να τρέξετε πάνω του ή να του ικανοποιήσετε την επιθυμία του αμέσως για να σταματήσει να φωνάζει ή να σας πιάσει κι εσάς υστερία η συμπεριφορά του σίγουρα θα επαναληφθεί.
Μια πρώτη αρχή στη διαχείριση μιας τέτοιας κατάστασης, είναι η κατανόηση και η αναγνώριση ότι αυτού του είδους η συμπεριφορά αποτελεί μια μορφή επικοινωνίας. Ένα μικρό παιδί δεν έχει ακόμη αποκτήσει ή εξελίξει επαρκώς τη δεξιότητα να ελέγχει τα συναισθήματά του και να τα εκφράζει με έναν πιο αποδεκτό τρόπο. Η συμπεριφορά του παιδιού δεν είναι απαραίτητα χειριστική όπως πιστεύουν πολλοί γονείς. Αντίθετα, υπάρχει όντως δυσκολία διαχείρισης των αρνητικών συναισθημάτων όπως απογοήτευση ή θυμός.
Το πως θα αντιδράσεις είναι πολύ σημαντικό για τη μετέπειτα συμπεριφορά του παιδιού. Τι πρέπει να κάνεις, λοιπόν, σε περίπτωση κάποιου tantrum;
Ψυχραιμία
Ναι, είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσει κανείς την ψυχραιμία του ενώ κάποιος χτυπιέται δίπλα του. Προσπαθήστε να αγνοήσετε το παιδί, πηγαίνοντας σε ένα άλλο δωμάτιο ή συνεχίζοντας να κάνετε αυτό που κάνατε. Βοηθάει πολύ να σκύψετε στο ύψος του παιδιού και να το καθησυχάσετε «εγώ είμαι εδώ δεν θα σε αφήσω να χτυπήσεις», «ηρέμησε να μπορέσω να καταλάβω τι μου λες, με τις φωνές δεν καταλαβαίνω». Επιπλέον, το να το κρατήσετε αγκαλιά, μιλώντας του ήρεμα και καθησυχαστικά, φαίνεται ότι είναι μια τεχνική πολύ βοηθητική, ιδιαίτερα στα μικρότερα παιδιά και στα παιδιά της πρώτης σχολικής ηλικίας.
Μην ενδώσετε
Με το να ενδώσετε σε αυτό που ζητάει το παιδί εκείνη τη στιγμή με αυτή τη συμπεριφορά, ενισχύει μεταγενέστερες ανάλογες συμπεριφορές, δείχνοντας στο παιδί ότι αυτός ο τρόπος είναι αποτελεσματικός για να επιτύχει όσα θέλει.
Επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς.
Όταν το παιδί ηρεμήσει, είναι βοηθητικό να το επιβραβεύσετε που κατάφερε να ανακτήσει την ψυχραιμία του. Αναλόγως, ενισχύστε και επιβραβεύστε τις προσπάθειες λεκτικής έκφρασης των συναισθημάτων με ήρεμο τρόπο, ή τις προσπάθειες να συμβιβαστεί όταν αυτό που επιθυμεί δεν είναι εφικτό. Τονίστε ότι εκτιμάτε την προσπάθειά του και πως με συζήτηση μπορεί να καταφέρει πιο εύκολα αυτό που θέλει.
Μαθήματα επικοινωνίας
Το να μάθει ένα παιδάκι να μιλάει και το να μάθει να επικοινωνεί δεν είναι το ίδιο πράγμα. Όταν το παιδί είναι ήρεμο, βοηθήστε το στο να βρει αποδεκτούς τρόπους αντίδρασης σε καταστάσεις που του δημιουργούν συναισθήματα δυσφορίας και θυμού. Βοηθήστε το στο να βρει τρόπους να επικοινωνεί αυτά τα συναισθήματα και να τα διαχειρίζεται πριν φτάσουν να γίνουν βίαια ξεσπάσματα.
Αναγνωρίστε τα συναισθήματά του
Για να βοηθήσετε τα παιδιά να υιοθετήσουν μια επιθυμητή συμπεριφορά, θα πρέπει να τα βοηθήσετε αρχικά να κατανοήσουν τι είναι αυτό που αισθάνονται και το λόγο που η αντίδρασή τους σε αυτό το συναίσθημα δεν είναι επιθυμητή. Ξεκινήστε με το να πείτε στο παιδί τι συμβαίνει, για παράδειγμα «καταλαβαίνω ότι αυτή τη στιγμή είσαι πάρα πολύ θυμωμένος γιατί δεν θέλεις να φας το φαΐ σου και θες να φας γλυκό». Αφήστε το παιδί να νιώσει το αρνητικό συναίσθημα, τοποθετώντας το συναίσθημά του μέσα στο πλαίσιο της φυσιολογικής συμπεριφοράς. Για παράδειγμα «κι εγώ αν ήμουν στη θέση σου θα εκνευριζόμουν εάν δεν ήθελα να φάω φαγητό και έπρεπε! Όμως το γλυκό το τρώνε μετά το κανονικό φαγητό».
Κυρίως, μη νιώσετε άσχημα με κανένα βλέμμα αποδοκιμασίας, μη ντραπείτε και μη φρικάρετε. Εστιάστε στη λύση και όχι στο περιβάλλον! Έχει συμβεί και στις καλύτερες οικογένειες…
Διάβασε ακόμη: Θέλεις να κάνεις το παιδί σου να σε ακούσει; Είναι απλό, μίλα του ήρεμα!
