Η αξία και η σημασία του παιχνιδιού για την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού είναι αδιαμφισβήτητη. Το παιχνίδι θεωρείται ύψιστης σημασίας παράγοντας την γλωσσική, γνωστική, κοινωνικοσυναισθηματική, σωματική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού. Η ανάγκη του παιδιού για παιχνίδι είναι τόσο σημαντική όσο και η ανάγκη του για τροφή. Με άλλα λόγια, το παιχνίδι είναι συνυφασμένο με την παιδική ύπαρξη.
Υπάρχουν πολλά είδη παιχνιδιού (αισθητηριακό, κινητικό, κατασκευαστικό, συμβολικό, συνεργατικό, μοναχικό, παράλληλο, παρατήρησης, ρόλων και άλλα). Ένα είδος παιχνιδιού αρκετά παρεξηγημένο από τους γονείς και ορισμένους παιδαγωγούς είναι το επικίνδυνο παιχνίδι. Ακούγοντας τον όρο «επικίνδυνο» έρχεται στο μυαλό των περισσοτέρων, αν όχι όλων, στην καλύτερη περίπτωση μαμάδες να φωνάζουν, μελανιές, στραμπουλήγματα και γρατσουνιές, και στη χειρότερη σπασμένα πόδια και χέρια, ράμματα και νοσοκομεία.
Αρχικά όμως, πρέπει να διευκρινιστεί πως στο επικίνδυνο παιχνίδι τα παιδιά δεν είναι ανεξέλεγκτα. Σύμφωνα με έρευνες κατά μέσο όρο τα ατυχήματα που προκαλούνται από το επικίνδυνο παιχνίδι δεν είναι πολύ σοβαρά και τα τραύματα «γιάνουν» εύκολα. Κι όσο κι αν δεν το πιστεύεις, το ριψοκίνδυνο παιχνίδι παρουσιάζει πληθώρα πλεονεκτημάτων για τα παιδιά.
Ποια είναι τα ριψοκίνδυνα παιχνίδια
Risky play έχουμε όταν τα παιδιά:
- Ισορροπούν σε ριψοκίνδυνα σημεία, όπως πεσμένα κλαδιά δέντρων και στενά πεζούλια.
- Σκαρφαλώνουν σε δέντρα και μιμούνται ζώα.
- Ανταγωνίζονται μεταξύ τους, κάνοντας αγώνες τρέξιμου σε κατηφορικά εδάφη (π.χ. λόφους).
- Ανεβαίνουν ανάποδα μία τσουλήθρα.
- Χρησιμοποιούν επικίνδυνα εργαλεία, όπως παιδικό μαχαίρι, βίδες, σφυρί, κατσαβίδια και αποφλοιωτές λαχανικών και φρούτων.
- Κάνουν πατίνι, κούνιες και ποδήλατο με μεγάλη ταχύτητα.
Γιατί το επικίνδυνο παιχνίδι μπορεί να είναι οφέλιμο για τα παιδιά
- Εκτονώνονται με υγιή και εποικοδομητικό τρόπο.
- Εξασκούν την αδρή τους κινητικότητα.
- Αναπτύσσουν ομαδικό και συνεργατικό πνεύμα
- Αποκτούν εμπειρίες, οι οποίες θα τα συνοδεύουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
- Έρχονται σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον.
- Μαθαίνουν τις δυνατότητες και τα όριά τους.
- Εξασκούνται στην επίλυση προβλημάτων, τη διαχείριση κρίσεων και τη γρήγορη λήψη αποφάσεων.
- Αναπτύσσουν την αίσθηση της αυτοπροστασίας καθώς και της προστασίας των υπολοίπων.
- Μαθαίνουν να μην τα παρατούν, αλλά να ξαναπροσπαθούν.
- Εξασκούν τα αντανακλαστικά τους.
- Μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να ρυθμίζουν τα συναισθήματα θυμού και φόβο τους, προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους.
- Μαθαίνουν πως υπάρχει το ενδεχόμενο αποτυχίας.
- Αναπτύσσουν τη δημιουργικότητά τους.
- Ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους.
Είναι απολύτως φυσιολογικό να ανησυχείς για τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών σου. Αυτό, όμως, δεν πρέπει να σε ωθεί στο να τους απαγορεύεις να παίζουν ορισμένα παιχνίδια. Οφείλουμε να κατανοήσουμε πως το risky play δεν έχει μεγαλύτερο βαθμό επικινδυνότητας από τα «συμβατικά» είδη παιχνιδιού. Και πως το θέμα δεν είναι να απαγορεύσουμε στα παιδιά μας να παίζουν αυτά που τα χαροποιούν αλλά να τα μάθουμε πώς να αποφεύγουν τους σοβαρούς τραυματισμούς. Η λύση; Προμηθευτείτε καλό εξοπλισμό (κράνη, γάντια, καλά παπούτσια και επιγονατίδες) και ξεχυθείτε με τα παιδιά στη φύση!
Διάβασε ακόμη: Παραμύθια: 9 (τουλάχιστον) λόγοι για να διαβάζεις καθημερινά στο παιδί σου