Όταν γεννήθηκε η μεγάλη μου κόρη παρατήρησα κάτι. Ο κόσμος όταν δεν της φορούσα φορέματα και ροζ ρούχα την περνούσε για αγόρι. Άρχισα να παρατηρώ έντονα ότι ανάλογα με το τι φύλο πίστευαν ότι είναι το παιδί μου, του φέρονταν και διαφορετικά. Όταν πίστευαν ότι είναι αγόρι, της έλεγαν κάτι του τύπου «Ουαου, τι δυνατά που μου σφίγγεις το χέρι, θα γίνεις πολύ δυνατός όταν μεγαλώσεις». Όταν όμως πίστευαν ότι είναι κορίτσι θα έλεγαν κάτι συγγενικό με «Πω πω, τι όμορφη και ήσυχη που είσαι!».
Πριν ακόμα καλά καλά γεννήσω είχαν αρχίσει τα όργανα, ωστόσο. Στο άκουσμα ότι περιμένω κορίτσι ο κόσμος μου έλεγε «καλά , ξέρω μια καταπληκτική σχολή μπαλέτου κοντά σας», ή «έχει καλή ακαδημία ρυθμικής». Στη φίλη μου από την άλλη που περίμενε αγόρι είχαν ήδη αγοράσει ρούχα μπάσκετ γιατί «Ε, αν δεν παίζει ο παιχταράς μου μπάσκετ, ποιος θα παίζει;».
Μέχρι τα παιδιά να ξεκινήσουν σχολείο έχουν ήδη διαμορφώσει εικόνα για το τι μπορούν και δεν μπορούν να κάνουν σε συνάρτηση με το φύλο τους
Ένα κορίτσι περιμένουμε να είναι πιο ήσυχο, πιο μητρικό, να μιλάει και να εκφράζεται «πιο ήρεμα» (με ο,τι αυτό συνεπάγεται), πιο προσεκτικό και λιγότερο επιθετικό. Στα αγόρια τα ακριβώς αντίθετα, με αποτέλεσμα να ενισχύουμε αντίστοιχες συμπεριφορές και κατά συνέπεια να έχουμε και διαφορετικές προσδοκίες από τα παιδιά με βάση το φύλο τους.
Είναι σαφές ότι αγόρια και κορίτσια διαφέρουν βιολογικά και αυτό είναι υπέροχο. Όμως, η βιολογική διαφορά τους δεν εξηγεί τον λόγο που, στα παιχνιδάδικα, αν αναφέρω ότι ψωνίζω για κοριτσάκι με πηγαίνουν στον διάδρομο με τα κουζινικά, τα μωρά και τις σφουγγαρίστρες, ενώ στα αγορίστικα ψώνια με πηγαίνουν στις κατασκευές, στα αυτοκινητάκια και σε οποιοδήποτε παιχνίδι περιλαμβάνει δράση.
Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι, πώς μπορώ να μεγαλώσω δυνατά κορίτσια σε έναν τέτοιον κόσμο;
- Τα παιδιά μας βλέπουν αυτό που είμαστε, όχι αυτό που τους λέμε: ως γονείς έχουμε μεγάλη επιρροή στη ζωή τους. Ακόμα και στην εφηβεία που η ζωή μοιάζει σαν να είναι ένας μαραθώνιος κόντρας και αντίδρασης από τα παιδιά, έρευνες δείχνουν ότι το 63% των κοριτσιών έχουν ως πρότυπο τις μητέρες τους και 48% θα στραφούν σε αυτές για συμβουλή, παρά στους συνομήλικους τους. Άρα, είναι ζωτικής σημασίας εμείς πρωτίστως να διάγουμε βίο άξιο συνέχισης και εξέλιξης. Δοκιμάστε καινούρια πράγματα, κάντε λάθος κινήσεις, αγαπήστε το σώμα σας σήμερα και πείτε τους τα λάθη σας. Δείξτε τους τι σημαίνει υγιής σχέση με τον μπαμπά τους και αφήστε τους χώρο να εκφραστούν.
- Κάντε τις να νιώσουν μοναδικές: μεταξύ του δημοτικού και του λυκείου παρατηρείται στα κορίτσια πτώση της αυτοπεποίθησης τους κατά 3,5% περισσότερο σε σχέση με τα αγόρια της ίδιας ηλικίας. Το αντίδοτο; Να κάνουμε τα κορίτσια να νιώσουν μοναδικές. Να ενισχύσουμε την ατομικότητα τους, πόσο σπουδαίες είναι ΕΠΕΙΔΗ διαφέρουν.
- Κοινωνική εμπιστοσύνη: έρευνες δείχνουν ότι κατά μέσο όρο, τα μισά παιδιά στο σχολείο με την πλειοψηφία αυτών να είναι κορίτσια, στις ηλικίες 10-17, έχουν βιώσει σχεσιακή επιθετικότητα (όταν ένα παιδί με δόλο και μεθοδικότητα μαζί με άλλους απομονώνει κάποιο παιδί από το σύνολο). Είναι σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά μας γενικά και στα κορίτσια ειδικά να το αντιμετωπίζουν. Πρέπει να τους μάθουμε να αναγνωρίζουν το συναίσθημα τους «νιώθω οργή- λύπη-απογοήτευση» και να το εκφράζουν. Συχνά, μη λεκτικά μαθαίνουμε στα κορίτσια να δέχονται παθητικά άσχημες συμπεριφορές, γιατί κοινωνικά περιμένουμε ότι τα κορίτσια έχουν περισσότερη κατανόηση. Ή τους μαθαίνουμε να μην αντιδρούν όταν ένα αγόρι τις πειράζει έντονα επειδή «έτσι κάνουν τα αγόρια όταν τους αρέσεις βρε!».
- Μάθε τους να τα παρατάνε: Κόντρα στην κουλτούρα του «δεν τα παρατάμε ποτέ», τους μαθαίνω ότι δεν υπάρχει κάτι κακό στο να τα παρατάνε όταν κάτι δεν τους προσφέρει ευχαρίστηση πια, ή αν τις βλάπτει. Θέλει θάρρος να βγεις μπροστά να πεις «τα ζύγισα λάθος, δεν μου κάνει αυτό!». Και μας οδηγεί στο επόμενο…
- Μάθε τους να είναι θαρραλέα: Σε ένα πείραμα που έγινε σε μια παιδική χαρά, άφησαν μια αντλία πυρόσβεσης νερού και περίμεναν να δουν πώς θα αντιδράσουν τα παιδιά και οι γονείς. Αυτό που παρατήρησαν οι ερευνητές ήταν ότι οι γονείς των κοριτσιών είχαν διπλάσιες πιθανότητες να απομακρύνουν τα κορίτσια τους από το να παίζουν εκεί κοντά και όταν τα κορίτσια τους δεν τους υπάκουαν και πήγαιναν κοντά να παίξουν, σηκώνονταν να τις βοηθήσουν. Αντίθετα, οι γονείς των αγοριών όχι μόνο δεν τα αποθάρρυναν από το να πάνε να παίξουν με την αντλία, αλλά τους παρείχαν καθοδήγηση για το πώς λειτουργεί.
- Ενισχύστε το risky play: Αφήστε τα κορίτσια σας να ανέβουν ψηλά στα δέντρα, να κάνουν skateboard, να βουτήξουν από την εξέδρα. Το risky play βοηθάει:
- Στην εκτίμηση κινδύνου
- Καθυστερημένη ευχαρίστηση ( late gratification)
- Ψυχική ανθεκτικότητα
- Αυτοπεποίθηση
Και ακόμα καλύτερα κάντε τα και εσείς μαζί τους. Βγείτε από την ζώνη ασφάλειας σας μαζί τους και δείξτε τους την διαφορά του φόβου και του παραγωγικού ενθουσιασμού. Πείτε λιγότερα « πρόσεχε» και περισσότερα « πέρνα τέλεια, σε εμπιστεύομαι!».
Απολαύστε το μεγάλωμα τους!!
Έττυ Βαρούχ, Σύμβουλος ψυχικής υγείας – ψυχοθεραπεύτρια, Msc in Applied Psychology
