Σίγουρα υπάρχουν στιγμές που νιώθεις υπηρέτρια των παιδιών σου! Που πιάνεις τον εαυτό σου να ανυπομονεί να μεγαλώσουν για να κάνουν και κάποια πράγματα μόνα τους! Πώς όμως, θα βοηθήσουμε το παιδί να γίνει αυτόνομο, να μπορεί να λειτουργεί χωρίς να φωνάζει με το παραμικρό ‘Μαμά/ Μπαμπά, αυτό/ εκείνο /το άλλο διαρκώς;
Η απάντηση είναι πως δεν υπάρχει μια μαγική συνταγή για αυτό. Η αυτονόμηση ενός παιδιού δεν γίνεται απ’τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται χρόνο, εξάσκηση και πρόγραμμα.
Επίσης, αξίζει να αναφερθεί πως η έννοια της αυτονομίας είναι σχετική. Αυτόνομο, για παράδειγμα, μπορεί να θεωρηθεί ένα 5χρονο που ντύνεται μόνο του ή χρειάζεται ελάχιστη βοήθεια μόνο για τα πιο ‘περίπλοκα’ ρούχα. Αυτόνομο 13χρονο θεωρείται εκείνο που, μεταξύ άλλων, συγυρίζει μόνο του το δωμάτιό του.
Πώς λοιπόν μπορούν οι γονείς να συνεισφέρουν στο να γίνει το παιδί τους αυτόνομο;
#1 Αναθέστε στο παιδί δουλειές
Λέγοντας “δουλειές” εννοούμε οικιακές εργασίες, κατάλληλες για την ηλικία και τη σωματική του διάπλαση.
#2 Δείξτε στο παιδί πώς να κάνει κάτι μόνο του
Ενώ κάποια πράγματα για εμάς τους ενήλικες είναι αυτονόητα, για τα παιδιά δεν είναι. Δεν νοείται λοιπόν, να τους αναθέτουμε εργασίες χωρίς να τους έχουμε δείξει πρώτα πώς να τις πραγματοποιήσουν. Οπότε, εξηγούμε προφορικά και δείχνουμε βήμα-βήμα την κάθε εργασία, ώστε να καταλάβει πως γίνεται στην πράξη.
#3 Αυξήστε τις προσδοκίες σας σταδιακά
Το να περιμένουμε από ένα παιδί 4 χρονών να τακτοποιεί μόνο του το δωμάτιο του ακούγεται το λιγότερο υπερβολικό. Κάθε εργασία απαιτεί την κατάλληλη πνευματική και σωματική ωριμότητα, εξάσκηση και καθοδήγηση από την πλευρά του γονέα. Και φυσικά την κατάλληλη επιβράβευση!
#4 Δώστε χώρο στο παιδί να κάνει ό,τι θεωρεί πως μπορεί
Το να λέμε στο παιδί συνεχώς ‘Α, μην το κάνεις αυτό’, ‘Είσαι μικρός/ η ακόμα’, ‘Αν δε το κάνω εγώ, δεν θα γίνει σωστά’ και άλλα παρεμφερή, πέρα του ότι το αποθαρρύνουμε, το κάνουμε να αισθανθεί πως δεν μπορεί.
#5 Δημιουργείστε το κατάλληλο περιβάλλον.
Για να μπορέσει το παιδί σιγά-σιγά να αυτονομηθεί, θα πρέπει το περιβάλλον στο οποίο κινείται να είναι φιλικό και προσβάσιμο για εκείνο. Για παράδειγμα, το παιδί, προκειμένου να μάθει να ντύνεται μόνο του ή να χτενίζεται, πρέπει να φτάνει τα ρούχα του και τη βούρτσα αντίστοιχα. Κατά αυτό τον τρόπο, κρίνεται απαραίτητο τα αντικείμενα του παιδιού να είναι σε ένα προσιτό για εκείνο σημείο.
#6 Δημιουργούμε πίνακα ρουτίνας
Φτιάχνουμε μαζί με το παιδί έναν πίνακα ρουτίνας, στον οποίο θα ανατρέχει κάθε τόσο. Ο πίνακας αυτός θα πρέπει να είναι οπτικοποιημένος (αν το παιδί είναι προσχολικής ηλικίας) και με γράμματα και εικόνες (αν είναι πρωτοσχολικής ηλικίας). Τέλος, πρέπει να διασαφηνιστεί πως η προβλεψιμότητα που παρέχει ο πίνακας καθησυχάζει το παιδί, ενώ παράλληλα το βοηθάει να οργανωθεί.
Διάβασε ακόμη: Εργοθεραπεία: 10 ενδείξεις ότι το παιδί σου τη χρειάζεται
