Σήκωσε το χέρι σου αν κάποιο από αυτά τα σενάρια σου φαίνεται οικείο. Μετά από μήνες ή ακόμα και μέρες, η μαμά σου έρχεται στο σπίτι να δει εσένα, αλλά (ας μην κοροϊδευόμαστε) βασικά τα εγγόνια της, μόλις περάσει, λοιπόν, τη πόρτα, παροτρύνεις τους απογόνους σου να «δώσουν μια αγκαλιά στη γιαγιά». Ή ίσως η μικρή σου και η κολλητή της παίζουν μαζί και θέλεις να απαθανατίσετε τη στιγμή. Το μόνο πιο χαριτωμένο πράγμα από το να προσποιούνται ότι πίνουν τσάι θα ήταν να αγκαλιάσουν η μία την άλλη, οπότε τους λες να αγκαλιαστούν για τη φωτογραφία. Τα παιδιά συμμορφώνονται χωρίς να διαμαρτύρονται, οπότε ποιο είναι το πρόβλημα;
Αν και μπορεί να φαίνεται σχετικά ακίνδυνο (το παιδί σου αγαπά τη γιαγιά του!), το να πεις στα παιδιά σου να αγκαλιάζουν ανθρώπους είναι στην πραγματικότητα πολύ προβληματικό. «Τα παιδιά πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν αυτονομία του σώματος σου», λέει η Δρ Lea Lis, παιδοψυχίατρος και συγγραφέας του «No Shame: Real Talk with Your Kids». Με άλλα λόγια, τα παιδιά πρέπει να αποφασίσουν ποιος θα τα αγγίξει και πότε, ακόμη και σε μικρή ηλικία. «Αυτό θα τους δώσει την αίσθηση ότι είναι υπεύθυνα και σημαίνει ότι αργότερα, όταν είναι έφηβοι, θα έχουν περισσότερο τον έλεγχο του σώματός τους και θα έχουν αυτοπεποίθηση να πουν όχι στο ανεπιθύμητο σεξουαλικό άγγιγμα», προσθέτει.
Και δεν είναι μόνο αυτό: «Το να αναγκάσετε το παιδί σας να αγκαλιάσει κάποιον όταν δεν το θέλει μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να αισθάνεται δυσαρέσκεια και ακόμη να αυξήσει το κοινωνικό του άγχος σε ορισμένες περιπτώσεις», προειδοποιεί η Δρ Siggie Cohen, ψυχολόγος που ειδικεύεται στην ανάπτυξη του παιδιού. «Το να αισθάνεται άνετα να αγκαλιάζει κάποιον είναι μια προσωπική επιλογή που συνδέεται με την έμφυτη προσωπικότητα του παιδιού σας, το επίπεδο κοινωνικότητας και τις προσωπικές προτιμήσεις του. Όλοι οι παράγοντες που αναπτύσσονται και αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου καθώς το παιδί σας μεγαλώνει», προσθέτει.
Τι γίνεται όμως με το να πληγώνεις τα συναισθήματα της γιαγιάς όταν στέκεται εκεί, με τα χέρια απλωμένα; Το καταλαβαίνουμε, δεν θέλεις να προσβάλεος έναν συγγενή. Αλλά είναι πολύ σημαντικό να αφήσεις το παιδί σου να επιλέξει τι θα κάνει χωρίς να ζητήσεις συγγνώμη ή να δικαιολογηθείς εκ μέρους του (δηλαδή, «η Μαρία είναι πολύ ντροπαλή, θέλει χρόνο!»), γιατί δε θέλεις το παιδί σου νιώσει ότι είσαι απογοητευμένη ή ντρέπεσαι για την απόφασή του να μην δείξει σωματική στοργή. Αντίθετα, πες του ότι είναι πραγματικά εντάξει να πει απλώς ένα γεια ή δοκίμασε να προτείνεις έναν εναλλακτικό χαιρετισμό (όπως high five ή γροθιά).
Φυσικά, η απόρριψη μιας αγκαλιάς δεν δίνει στο παιδί σου την άδεια να είναι αγενές. Η κλινική ψυχολόγος Δρ. Kate Nooner έχει μια άλλη έξυπνη πρόταση: «Αντί για σωματική στοργή, θα μπορούσατε να ζητήσετε από το παιδί σας να βοηθήσει τους καλεσμένους να βάλουν τα παλτά τους ή να δείξει στους επισκέπτες πού βρίσκονται τα snacks. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν για το σεβασμό και τη φιλοξενία, ενώ βλέπουν επίσης ότι τα υποστηρίζετε όταν θέτουν όρια στις σωματικές αλληλεπιδράσεις τους με τους άλλους».
Τούτου λεχθέντος, λίγη προετοιμασία βοηθάει πολύ στο να διασφαλιστεί ότι αυτό το μάθημα καθορισμού ορίων και κοινωνικής συμπεριφοράς θα κυλήσει ομαλά. Για το λόγο αυτό, η Δρ. Nooner συνιστά να κάνεις μια συζήτηση με το παιδί σου πριν καταφτάσουν οι φίλοι και οι συγγενείς. «Μια τέτοια συζήτηση θα δώσει στο παιδί άφθονο χρόνο για να κάνει ερωτήσεις και να σκεφτεί όσα του είπατε πριν χρειαστεί να τα εφαρμόσει», λέει ο Δρ. Nooner, προσθέτοντας ότι είναι επίσης μια ευκαιρία να καταλάβει ότι δεν χρειάζεται να προσφέρει εξηγήσεις στους ανθρώπους για το ότι δεν θέλει να δείξει σωματική στοργή και το πιο σημαντικό ότι το υποστηρίζεις ό,τι κι αν γίνει.
Εάν το παιδί σου αρνείται, αλλά ο πιεστικός θείος Γιάννης εξακολουθεί να επιμένει σε μια αγκαλιά, οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι απολύτως ορθό για εσένα ως γονέα να παρέμβεις και να πεις: «Αν η Μαρία δεν θέλει να σε αγκαλιάσει, δεν πειράζει». Αυτός ο τύπος πίεσης από έναν ενήλικα μπορεί να είναι πολύς για να τον χειριστεί μόνο του ένα παιδί, γι’ αυτό να είσαι έτοιμη να το υπερασπιστείς. Σε τελική ανάλυση, με το να μην πιέζεις το παιδί σου, του δίνεις τον χώρο να αποφασίσει πότε και πώς θέλει να δείξει στοργή και αυτή είναι μια δεξιότητα που θα το βοηθήσει και θα το κρατήσει ασφαλές σε όλη του την ζωή.
Photos: istockphoto.com
Διάβασε επίσης: 15 λόγοι για να φτιάξεις παρέα με το παιδί σου παζλ.