Τα παιδιά έχουν δικούς τους ρυθμούς μάθησης. Έχει να κάνει με τις δικές τους κλήσεις, τα ερεθίσματα στα οποία έχουν εκτεθεί, το χαρακτήρα τους και πολλά άλλα πράγματα. Υπάρχουν, όμως, ηλικιακά ορόσημα στα οποία θα πρέπει να έχουν κατακτήσει κάποιες συγκεκριμένες δεξιότητες. Κάποιος εργοθεραπευτής θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις ποια είναι αυτά.
Τι είναι η εργοθεραπεία
«Εργοθεραπεία» είναι η τέχνη και η επιστήμη που βοηθά τους ανθρώπους να διεκπεραιώνουν τις καθημερινές δραστηριότητες που είναι σημαντικές σε αυτούς, ανεξάρτητα από πάθηση, αναπηρία ή μειονεξία που πιθανό να αντιμετωπίζουν» (Αμερικάνικος σύλλογος Εργοθεραπείας, 1994).
Η παιδιατρική εργοθεραπεία βοηθάει τα παιδιά που έχουν φυσικά, αναπτυξιακά, συναισθηματικά και κοινωνικά ελλείμματα και απαιτούν εξειδικευμένη βοήθεια, να μάθουν τις απαραίτητες δεξιότητες, που θα τους βοηθήσουν να είναι ανεξάρτητα, παραγωγικά και να απολαμβάνουν τη ζωή. Πιο συγκεκριμένα, ένας παιδιατρικός εργοθεραπευτής βοηθάει τα παιδιά να είναι λειτουργικά και αυτόνομα στην καθημερινότητά τους.
Οι δεξιότητες τις οποίες καλλιεργεί ένα παιδί μέσω της εργοθεραπείας είναι η αδρή κίνηση κι ο συντονισμός των αδρών κινήσεων, η λεπτή κινητικότητα (π.χ. γραφοκινητική δεξιότητα), οι γνωστικές δεξιότητες (π.χ. μνήμη, κατανόηση χωροχρονικών εννοιών), η συγκέντρωση, η προσοχή και η οργάνωση, οι κοινωνικές δεξιότητες, οι δεξιότητες που απαιτούνται για αυτόνομη διαβίωση (π.χ. τεχνικές σίτισης, εκμάθηση χρημάτων κ.α.), καθώς και οι αισθητηριακές δεξιότητες.
Πολλά παιδιά, ακόμη κι από την ηλικία των δυο ετών δείχνουν να δυσκολεύονται σε μερικούς από τους παραπάνω τομείς. Συνήθως μια επίσκεψη σε αναπτυξιολόγο είναι χρήσιμη προκειμένου να παραπέμψει τα παιδιά σε εργοθεραπευτή ο οποίος, μέσω κατάλληλων τεχνικών, μεθόδων και παιχνιδιών θα προσπαθήσει να παρέμβει αποτελεσματικά, έτσι ώστε να αποκαταστήσει ή να βελτιώσει τις δυσκολίες των παιδιών.
Τα σημάδια ότι ένα παιδί θα πρέπει να επισκεφθεί έναν εργοθεραπευτή; Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:
- Έχει κινητική αδεξιότητα π.χ. σκοντάφτει,πέφτει εύκολα, ή δεν έχει ισορροπία.
- Δυσκολεύεται να χειριστεί μικρά αντικείμενα, να κρατήσει το μολύβι, να κόψει με ψαλίδι, να σχηματίσει γράμματα, να ζωγραφίσει σε πλαίσιο, να αντιγράψει σχήματα-γραμμές.
- Αποφεύγει δραστηριότητες καθημερινής περιποίησης, όπως χτένισμα, βούρτσισμα δοντιών, συγκεκριμένα είδη υφασμάτων, είναι υπερευαίσθητο/υποευαίσθητο σε άγγιγμα, γεύσεις ή θορύβους.
- Δεν μπορεί να μιμηθεί τις κινήσεις κάποιου άλλου και δεν συμμετέχει σε συμβολικό παιχνίδι.
- Έχει μειωμένη συγκέντρωση και δυσκολεύεται να ακολουθήσει σύνθετες εντολές.
- Έχει φτωχή οπτική, ακουστική, λεκτική μνήμη και δυσκολία εκμάθησης καινούριων δεξιοτήτων και εννοιών.
- Κάνει στερεότυπες κινήσεις.
- Είναι υπερδραστήριο και δεν μπορεί να ηρεμήσει εύκολα.
- Χάνει συχνά τα πράγματά του και μοιάζει αδιάφορο.
- Αποφεύγει τη συναναστροφή με άλλα παιδιά, προτιμά να παίζει μόνο του και έχει ελαττωμένη αυτοπεποίθηση.
Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση. Η πρώιμη εργοθεραπευτική παρέμβαση συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην αποφυγή μελλοντικών προβλημάτων, που έχουν να κάνουν με την μάθηση και την προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό και γενικότερα στο κοινωνικό περιβάλλον του.
Από την Αθανασία Πετράκη, Εργοθεραπεύτρια, συνεργάτη του Μη Κερδοσκοπικού Σωματείου Ανέλιξη, www.anelixi.org.gr
