Μπορεί ότι καταλήγει στο πιάτο μας να σώσει τον πλανήτη; Όπως γράφει ο διατροφολόγος κ. Δημήτρης Πέππας σε άρθρο του για το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, και σύμφωνα και με τις θέσεις της οργάνωσης, μία διατροφή που στηρίζεται σε προϊόντα φυτικής προέλευσης μπορεί να ωφελήσει όχι μόνο τη σιλουέτα και την υγεία μας, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη.”
Ως Plant based ορίζουμε το είδος της διατροφής που στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση φυτικών προϊόντων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η Μεσογειακή και η Ικάρια διατροφή. Τα βασικά στοιχεία της συγκεκριμένης διατροφής είναι ότι βασίζεται σε μη επεξεργασμένες τροφές φυτικής προέλευσης, όπως λαχανικά, φρούτα, όσπρια, σπόρους, ξηρούς καρπούς, προϊόντα ολικής άλεσης με αποφυγή ή περιορισμό ζωικών και επεξεργασμένων προϊόντων.
Τα οφέλη της Φυτικής διατροφής στο σώμα μας
Σύμφωνα με μελέτες η Plant based διατροφή προάγει την καλή υγεία ποικιλοτρόπως μια που βοηθάει τόσο στην απώλεια σωματικού λίπους, όσο και στη διατήρηση του συνολικού σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό αποδίδεται κυρίως στο γεγονός πως οι αυξημένες διαιτητικές ίνες «δεσμεύουν» μέρος των θερμίδων, με αποτέλεσμα ο οργανισμός τελικά να παραλαμβάνει έως και 20% λιγότερη ενέργεια.
Πέρα όμως από το σωματικό βάρος, το συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής προστατεύει και από καρδιαγγειακά νοσήματα, ακόμα και σε βαθμό τέτοιο ώστε να μειωθεί ή και να διακοπεί η φαρμακευτική αγωγή.
Και αυτό συμβαίνει γιατί οι αυξημένες διαιτητικές ίνες, τα καλής ποιότητας λιπαρά και οι επαρκείς ποσότητες αντιοξειδωτικών και διουρητικών ουσιών βελτιώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και του σακχάρου στο αίμα και χαμηλώνουν την αρτηριακή πίεση. Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι η συγκεκριμένη διατροφή βοηθά πολύ στην έξαρση των συμπτωμάτων σε νοσήματα του εντέρου. Η απάντηση και εδώ είναι οι φυτικές ίνες οι οποίες μειώνουν τη φλεγμονή και προστατεύουν τον γαστρεντερικό σωλήνα.
Τα οφέλη της plant based διατροφής στο περιβάλλον
Κατά πόσο, αλήθεια, η βιομηχανία παραγωγής τροφίμων υποστηρίζει τη βιωσιμότητα; Ως βιωσιμότητα, συγκεκριμένα στον τομέα της διατροφής, ορίζουμε την ικανότητα παραγωγής αγαθών με τρόπο τέτοιο ώστε να εξασφαλίζεται το καλύτερο αποτέλεσμα τόσο για τον άνθρωπο, όσο και για το ίδιο το περιβάλλον μακροπρόθεσμα. Η βιωσιμότητα συνήθως στηρίζεται στους εξής τρεις παράγοντες: τα τετραγωνικά γης που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή, την εκπομπή αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις απαιτήσεις σε ενέργεια. Αξίζει να αναφέρουμε πως το 80% της αποψίλωσης δασών στον κόσμο οφείλεται στην ανάγκη για καλλιεργήσιμη γη, κυρίως για την παραγωγή ζωοτροφών (λ.χ. σόγιας), αλλά και για την ίδια την κτηνοτροφία, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως βοσκοτόπια.
Βασιζόμενοι σε αυτά, οι ερευνητές πρόσφατης μελέτης έλεγξαν κατά πόσο οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων μπορούν να έχουν επίδραση στο περιβάλλον. Και πραγματικά, έδειξαν πως και στους τρεις προαναφερθέντες παράγοντες, η φυτική διατροφή είχε σαφώς πιο ευνοϊκά αποτελέσματα σε σχέση με δίαιτα αυξημένης περιεκτικότητας σε ζωικά τρόφιμα (λ.χ. δυτικού τύπου), καταλήγοντας έτσι στο συμπέρασμα πως υιοθετώντας ένα τέτοιο μοντέλο, προστατεύουμε καλύτερα το περιβάλλον κι εξασφαλίζουμε τη βιωσιμότητα, χωρίς ωστόσο να κινδυνεύει η οικονομία.
Αναλογιζόμενοι τα προηγούμενα, γίνεται πλέον κατανοητό πως ένα πρότυπο διατροφής που στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση φυτικής προέλευσης τροφίμων έχει πολλαπλά οφέλη, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον, με διάρκεια στον χρόνο. Ίσως η αλλαγή διατροφικών συνηθειών να φαίνεται ορισμένες φορές κουραστική, επομένως η συνειδητή μεταστροφή του τρόπου ζωής ενδεχομένως να είναι πιο αποτελεσματική.
Ευχαριστούμε τον Δημήτρη Πέππα απόφοιτο του τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και του τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέα του βιβλίου Ikarian
