Το Canfranc δεν είναι απλά ένας σταθμός που έγινε ξενοδοχείο, αλλά η υπερφιλόδοξη κύρια σιδηροδρομική σύνδεση Ισπανίας και Γαλλίας που απέτυχε εμπορικά. Yπήρξε το θέατρο μερικών από τις πιο βρώμικες ιστορίες του Β Παγκοσμίου Πολέμου με παιχνίδια κατασκόπων, λαθρεμπόριο χρυσού και πολύ βολφράμιο. Eπίσης, από εκεί διέφυγαν οι διασημότεροι εγκληματίες πολέμου για την Λατινική Αμερική…
Εδώ και αρκετούς μήνες, ο παρατημένος από δεκαετίες σιδηροδρομικός σταθμός του Canfranc στα σύνορα Ισπανίας-Γαλλίας μετατράπηκε σε ξενοδοχείο πολυτελείας με σουίτες, πισίνες και τα σχετικά. Χρειάστηκε πολύ δουλειά και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για να γίνει αυτή η μετατροπή. Οι φωτογραφίες που ακολουθούν, του πριν και του μετά, δίνουν μια εικόνα για το πόσο επίπονη και δαπανηρή ήταν αυτή η εργασία.
Πίσω από όλα αυτά όμως υπάρχει μια ιστορία άγνωστη στους πολλούς, από τα χρόνια που ο σταθμός λειτούργησε ως κύρια σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας. Μια ιστορία που έχει άμεση σχέση με τα σκοτεινά χρόνια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και οι περισσότεροι θέλουν να ξεχάσουν. Σε αυτό το σημείο, αξίζει πραγματικά να δούμε το γιατί…
Estación Canfranc: τo ξεχασμένο στολίδι των Πυρηναίων
Αποκλήθηκε και «Τιτανικός των Πυρηναίων» εξαιτίας της μεγαλοπρεπούς κατασκευής και των υποδομών του, όμως δεν μπόρεσε τελικά να συνδέσει σιδηροδρομικά την Ισπανία με τη Γαλλία.
Η οροσειρά των Πυρηναίων, από τις ομορφότερες στην Ευρώπη, αποτελεί το φυσικό σύνορο της Γαλλίας με την Ισπανία. Από τα ορεινά περάσματά του πέρασαν πριν από αιώνες οι Οστρογότθοι, οι Βησιγότθοι και οι Βάνδαλοι, στο δρόμο για την κατάκτηση της ιβηρικής χερσονήσου και τη λεηλασία των μεσογειακών λαών. Μια από αυτές τις διαβάσεις, στο κέντρο της οροσειράς, έδωσε το 1853 την ιδέα για τη σιδηροδρομική σύνδεση της Μαδρίτης με το Παρίσι. Τα οφέλη για την περιοχή της Αραγωνίας θα ήταν σημαντικά σε επίπεδο οικονομίας και υποδομών, αν φιλοξενούσε στο δικό της έδαφος την κύρια σιδηροδρομική επικοινωνία της Ισπανίας με τη Γαλλία. Παρά το ισχυρό κίνητρο, οι εργασίες για τη διαμόρφωση του εδάφους και το κτίσιμο του σταθμού, άρχισαν πολύ αργότερα (ο βασιλιάς Αλφόνσο ΧΙΙ έθεσε τον θεμέλιο λίθο το 1883).
H προετοιμασία
Τα έργα που έγιναν άλλαξαν τον γεωφυσικό χάρτη της περιοχής. Στο πιο επίπονο από αυτά, διανοίχτηκε κάτω από τα Πυρηναία με τα φτωχά τεχνικά μέσα της εποχής η σήραγγα «Somport», μήκους 8,6 χλμ. Στη συνέχεια, τα φερτά υλικά από τη σήραγγα, χρησίμευσαν για τη διαμόρφωση σε οροπέδιο του οικοπέδου που θα καταλάμβαναν οι εγκαταστάσεις του σταθμού, στο υψόμετρο των 1.045 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Έπειτα, για να αποφευχθούν οι χιονοστιβάδες και οι κατολισθήσεις στις υπερκείμενες περιοχές φυτεύτηκαν σχεδόν τρία εκατομμύρια δένδρα, ενώ χρειάστηκε να εκτραπεί από την κοίτη του ένα τμήμα του ποταμού Aragon. Όλα αυτά δημιούργησαν τον μεγαλύτερο ανοικτό χώρο στην Ευρώπη για σιδηροδρομικό σταθμό εκείνη την εποχή, μήκους 1.200 μέτρων και πλάτους 170.
Ο σταθμός
Το επιβλητικό κτίριο του σταθμού, οικοδομημένο κατά τις επιταγές της «art nouveau», είχε μήκος 241 μέτρα. Διέθετε 365 παράθυρα και 155 πόρτες, ενώ ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο σιδηροδρομικό κτίριο στην Ευρώπη, μετά τον σταθμό της Λειψίας. Σε αυτό στεγάζονταν το αστυνομικό τμήμα, οι νοσηλευτικές υπηρεσίες, το ταχυδρομείο, τα γραφεία της Τράπεζας της Ισπανίας, καθώς επίσης οι Ισπανοί και οι Γάλλοι τελωνειακοί υπάλληλοι (ο σταθμός είχε διπλή υπηκοότητα). Τα εγκαίνια του σταθμού Canfranc έγιναν με κάθε επισημότητα στις 18 Ιουλίου 1928, με την παρουσία του βασιλιά της Ισπανίας Alfonso XIII, του στρατηγού Primo de Rivera και του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Gastοn Doumerge.
