Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων! Σύμφωνα με στοιχεία της ευρωπαϊκής επιτροπής, 500 χιλιάδες γυναίκες στην ΕΕ και 200 εκατομμύρια σε ολόκληρο τον κόσμο, ζουν με τις επιπτώσεις που έχει επιφέρει ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων. Αν και στην ευρωπαϊκή ήπειρο η κλειτοριδεκτομή διώκεται ποινικά, έχει ωστόσο εξαπλωθεί σε πολλές χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Κλειτοριδεκτομή: Βάναυσο έθιμο ή εγκληματική ενέργεια;
Η κλειτοριδεκτομή (FGM), αποτελεί κατάφορη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρόκειται για την πλήρη η μερική αφαίρεση των εξωτερικών γυναικείων γεννητικών οργάνων. Παρά το γεγονός ότι πλέον σχεδόν όλες οι χώρες της Αφρικής την έχουν ποινικοποιήσει, εξακολουθεί να γίνεται σε κορίτσια μεταξύ πέντε και οκτώ ετών και ιδιαίτερα στις αφρικανικές χώρες κάτω από πολύ κακές συνθήκες υγιεινής. Δεν υπάρχουν αποδεδειγμένα ιατρικά οφέλη, ενώ αντίθετα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες για μια ζωή. Την πρακτική αυτή τη συναντάμε κυρίως στις μουσουλμανικές χώρες της Αφρικής, χωρίς ωστόσο να υπάρχει καμία αναφορά στο Κοράνι. Γίνεται προκειμένου να θεωρηθεί ένα κορίτσι ολοκληρωμένη γυναίκα και στοχεύει στον περιορισμό της σεξουαλικότητας της γυναίκας. Συνήθως αφήνουν ένα πολύ μικρό άνοιγμα για την ούρηση και την έμμηνο ρύση, το οποίο ανοίγει κατά την πρώτη σεξουαλική επαφή από τον σύζυγο, είτε ακόμα και με κάποιο αιχμηρό αντικείμενο. Οι γυναίκες που καταφέρνουν να μην υποβληθούν σε κλειτοριδεκτομή δυσκολεύονται να παντρευτούν, αφού η κοινότητα θεωρεί ότι λόγω της ύπαρξης κλειτορίδας έχουν πολλές σεξουαλικές ορέξεις και άρα κανείς άνδρας δε θα μπορέσει να τις ικανοποιήσει. Επίσης αντιμετωπίζουν την αποδοκιμασία της κοινότητας, παρενοχλούνται καθημερινά και τελικά εξοστρακίζονται.
Η κλειτορίδα θεωρείται ένα απομεινάρι του αντρικού φύλου στη γυναίκα και πρέπει οπωσδήποτε να απαλειφτεί, ως κάτι ακάθαρτο για τον άνδρα που θα έρθει σε επαφή μαζί με τη γυναίκα καθώς θεωρούν ότι η κλειτορίδα θα συνεχίσει να μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου ανεξέλεγκτα και θα απειλήσει ίσως κάποια στιγμή την ακεραιότητα του αρσενικού.
Το πρόβλημα του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων έγινε κυρίως γνωστό στην Ελλάδα από το βιβλίο της Γουόρις Ντίρι «Λουλούδι της ερήμου» . Η Γουόρις Ντίρι ήταν ένα από τα διασημότερα top models, τη δεκαετία του ’80, αλλά και η πρώτη ακρωτηριασμένη γυναίκα που μοιράστηκε δημόσια την εμπειρία της. Μετά από τη δημοσιοποίηση της ιστορίες της ήρθαν και άλλες στο φως της δημοσιότητας.
H Purity Soinato Oiyie, από τη φυλή των Μασάι, γλίτωσε από τη βίαιη πρακτική διηγείται: «Hμουν μόλις 10 ή 11 ετών, όταν ο πατέρας μου αποφάσισε ότι έπρεπε να κάνω κλειτοριδεκτομή. Έπρεπε να γίνω η πέμπτη σύζυγος ενός άνδρα 70 ετών. Μίλησα με τη δασκάλα της τάξης μου και αυτή ενημέρωσε τον αρχηγό της αστυνομίας. Μόλις δύο ώρες πριν από την τελετή, ήρθε η αστυνομία και με πήρε». Η Oiyie ήταν το πρώτο κορίτσι στο χωριό της που είπε όχι στο FGM. Στα οκτώ χρόνια που ακολούθησαν, η Oiyie ζούσε σε ένα κέντρο διάσωσης κοριτσιών στο Narok της Κένυας μακριά από την οικογένειά της. «Το πιο δύσκολο για μένα ήταν να φύγω από το σπίτι, να αφήσω την οικογένειά μου. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ … Ξυπνούσα στη μέση της νύχτας και σκεφτόμουν, μήπως πρέπει να γυρίσω πίσω και να κάνω κλειτοριδεκτομή;».
Για την Oiyie και χιλιάδες κορίτσια με παρόμοιες ιστορίες, η φυγή της επηρέασε τη δυναμική ολόκληρης της οικογένειάς της. «Ο πατέρας μου άρχισε να χτυπά τη μητέρα μου στο σπίτι, κατηγορώντας την για τη φυγή μου. Αλλά η μητέρα μου δεν ήθελε να γυρίσω πίσω και να κάνω κλειτοριδεκτομή. Έμεινα στο κέντρο διάσωσης κοριτσιών και τελείωσα το σχολείο». Σήμερα, η Oiyie συνεργάζεται με ένα συμβούλιο κατά του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων στα τοπικά χωριά.
Δεν έχουν όλες οι ιστορίες όμως παρόμοιο τέλος. Πολλά από τα κορίτσια που ζουν τη βίαια αυτή πρακτική οδηγούνται ακόμα και στο θάνατο από αιμορραγία ή μόλυνση. Η Jaha Dukureh είναι διάσημη ακτιβίστρια, Πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών για τις γυναίκες της Αφρικής, μητέρα και επιζώσα ακρωτηριασμού γεννητικών γυναικών. Σε ηλικία 15 ετών, ταξίδεψε μόνη της από τη Γκάμπια στη Νέα Υόρκη για να παντρευτεί έναν άντρα που δεν είχε γνωρίσει ποτέ. Τότε ήταν που συνειδητοποίησε ότι είχε υποβληθεί σε ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων ως μωρό.
«Υπάρχουν τέσσερις τύποι FGM. Μου έκαναν τον «Τύπο 3», που είναι η ολική αφαίρεση της κλειτορίδας, και τα χείλη και ο κόλπος είναι ραμμένα μαζί με μια μικρή τρύπα μόνο για να μπορώ να ουρώ και να έχω έμμηνο ρύση». Όταν έμεινε έγκυος, η Dukureh άρχισε να μιλά ανώνυμα για την κλειτοριδεκτομή. «Ήξερα ότι δεν θέλω να το περάσει η κόρη μου. Ήξερα επίσης ότι υπάρχουν εκατομμύρια κορίτσια εκεί έξω που είναι ακριβώς όπως η κόρη μου και κανείς δεν μιλά για αυτά. Και αν δεν το έκανα εγώ, τότε ποιος άλλος; »
Πολλά από τα κορίτσια που ζουν τη βίαια αυτή πρακτική οδηγούνται ακόμα και στο θάνατο από αιμορραγία ή μόλυνση.
Η Σουηδία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θέσπισε ειδική νομοθεσία για την αντιμετώπιση της κλειτοριδεκτομής το 1982. Το ζητούμενο βέβαια εκτός από την ποινικοποίηση είναι πάντα η εκπαίδευση τόσο των συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων όσο των επαγγελματιών υγείας, στο πλαίσιο προγραμμάτων αγωγής υγείας και αποδοχής της πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την 6η Φεβρουαρίου Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κλειτοριδεκτομής», για να ευαισθητοποιήσει το διεθνές κοινό και ιδιαίτερα της Αφρικανούς για τη βάρβαρη αυτή πρακτική, που προσβάλλει τα ανθρώπινα δικαιώματα και εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία της γυναίκας.
