Τα στοιχεία μιλάνε από μόνα τους. Πρόσφατη έρευνα της Βασιλικής Εταιρείας για τη Δημόσια Υγεία (Royal Society for Public Health – RSPH) στη Βρετανία, έδειξε ότι το Instagram είναι το μέσο που προκαλεί σε μεγαλύτερο βαθμό άγχος, κατάθλιψη, αίσθημα μοναξιάς και ανασφάλεια για την εικόνα μας, ενώ αυξάνει την πιθανότητα να πέσουμε θύματα bullying. O λόγος; Δίνει απόλυτη προτεραιότητα στην εικόνα και μάλιστα τη μη ρεαλιστική αφού τα εργαλεία του μπορούν να μεταμορφώνουν όλους σε “σούπερ-σταρ” έστω και μόνο στα Insta-stories.
Δεν μας φτάνουν τα άγχη μας έχουμε και το Instagram
Τη στιγμή λοιπόν που τα υπόλοιπα social media αφήνουν χώρο και στον λόγο, το Instagram αποθεώνει την εικόνα. Εδώ όμως ακριβώς είναι που κρύβονται οι παγίδες.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Σύμφωνα με την έρευνα, οι έφηβοι που ασχολούνται πάνω από τρεις ώρες την ημέρα με τα social media, κινδυνεύουν περισσότερο από προβλήματα ψυχικής υγείας. Πιο αναλυτικά:
Το 59% των κοριτσιών 11-21 ετών θεωρούν τα μέσα δικτύωσης βασική πηγή άγχους.
Οι νεαρές γυναίκες 18-25 ετών νιώθουν άσχημα με το σώμα τους εξαιτίας των προτύπων του Instagram.
Μία ακόμα σοβαρή επίπτωση των social media και ειδικά του Instagram, είναι ότι ωθεί τις γυναίκες, ακόμα και τις έφηβες, συνήθως σε αχρείαστες επεμβάσεις για ν’ αλλάξουν την εικόνα τους σύμφωνα με τα πρότυπα των λεγόμενων Influencers.
Η ζήτηση για πλαστικές έχει αυξηθεί κατακόρυφα μεταξύ των εφήβων κοριτσιών και γυναικών που επισκέπτονται τους ειδικούς με μία φωτογραφία από το Instagram ανά χείρας, ζητώντας τους να τις κάνουν όπως στην εικόνα. Η φωτογραφία μπορεί να είναι είτε κάποιου Influencer ή και δική τους αλλά “επεξεργασμένη” με φίλτρα.
Επίσης η αλόγιστη χρήση των social ενισχύει τη δυσκολία της συναναστροφής μας με τους άλλους από κοντά αφού νιώθουμε πιο άνετα να γνωρίσουμε νέα πρόσωπα πίσω από την ‘ασφάλεια’ μιας οθόνης και ενδεχομένως παροτρυνόμαστε να παρουσιάσουμε μια πιο ‘βελτιωμένη’ εκδοχή του εαυτού μας.
Η αυτοεκτίμησή μας αρχίζει να εξαρτάται από το πόσα like πήραν οι φωτογραφίες μας, ποιος είδε τις ιστορίες που ανεβάσαμε και αντέδρασε με ένα θετικό εικονίδιο, πόσοι σχολίασαν αυτά που έχουμε στο προφίλ μας. Κάτι τέτοιο οδηγεί στον ετεροπροσδιορισμό μας, δηλαδή στο να χτίζουμε το ποιοι είμαστε με βάση το πως μας βλέπουν οι άλλοι και όχι στον αυτοπροσδιορισμό μας, δηλαδή στο ποιοι είμαστε με βάση τι πιστεύουμε οι ίδiοι για εμάς.
Αναπτύσσονται νέες τάσεις ανησυχίας όπως η λεγόμενη φοβία ότι θα “χάσουμε” κάτι όσο δεν είμαστε συνδεδεμένοι στο Instagram και ότι συμβαίνουν διάφορα εκεί χωρίς εμάς, γνωστή και ως Fear Of Missing Out (FOMO).
Kαταναλώνουμε τόση ενέργεια στο να προβάλλουμε πόσο τέλεια είναι η ζωή μας, έχοντας τραβήξει 50 φωτογραφίες για να διαλέξουμε την καλύτερη να ανεβάσουμε, που εκτός ότι σπαταλάμε χρόνο από την πραγματική μας ζωή τελικά οδηγούμαστε σε αισθήματα ανεπάρκειας.
Φτάνουμε σε σημεία απώλειας επαφής με την πραγματικότητα καθώς δίνουμε όλο και περισσότερο χώρο στην ψεύτικη ζωή του Instagram.
Εκθέτουμε τον εαυτό μας και τους αγαπημένους σε κίνδυνο που πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε αναρτώντας φωτογραφίες από προσωπικά στοιχεία όπως το μέρος που μένουμε ή είμαστε διακοπές και τα πρόσωπα των παιδιών μας.
Τέλος,η αλόγιστη χρήση του Instagram αλλά και ων υπόλοιπων μέσων προκαλούν κατά ένα ποσοστό 20% διατροφικές διαταραχές, κατάθλιψη και άλλες απειλητικές για την ψυχική και σωματική μας υγεία ασθένειες.
Γιατί οι φιλτραρισμένες selfies καταστρέφουν την αυτοεκτίμηση σου;
Σίγουρα κι εσείς, όπως κι εμείς (γιατί ουδείς αναμάρτητος) έχουμε μπει στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα γνωστά φίλτρα που σβήνουν τις ατέλειες, στο Instagram, το Snapchat ή το TikTok!
Κάποιες φορές, τα αποτελέσματα αυτά είναι διασκεδαστικά, ειδικά όταν μας μετατρέπουν σε χαρακτήρες της Pixar ή ακόμα και όταν μας δίνουν ένα εντελώς διαφορετικό πρόσωπο. Συνήθως όμως η χρήση τους εστιάζει στο να μας κάνουν να νιώθουμε πιο όμορφες, -όπως για παράδειγμα το φίλτρο Belle στο TikTok, το οποίο δεν άργησε να γίνει viral καθώς ενίσχυε τα φυσικά χαρακτηριστικά.
Κατά πόσο όμως η χρήση αυτών των φίλτρων βλάπτει τις προσδοκίες και την αυτοεικόνα μας; Γιατί επιλέγουμε να παρουσιάζουμε την εικόνα μας με πιο ανοιχτόχρωμα μάτια, μικρότερη μύτη, ένα δέρμα χωρίς πόρους και ροδαλά μάγουλα; Και πόσο εύκολο είναι τελικά να μην το κάνουμε, όταν κάθε φορά που ανοίγουμε μια εφαρμογή βρίσκουμε ένα ακόμη φίλτρο που μας μετατρέπει σε εντελώς διαφορετικές εκδοχές του εαυτού μας;
Η Δόκτωρ Josie Howard, πιστοποιημένη ψυχίατρος που ειδικεύεται στην ψυχοδερματολογία και έχει κάνει αρκετή έρευνα πάνω στο θέμα λέει σχετικά: “Οι άνθρωποι έχουν την προσδοκία η εικόνα τους να μοιάζει με τον φιλτραρισμένο εαυτό τους. Ενδέχεται να αποκτήσουν μέχρι και εμμονή για να το πετύχουν στον “πραγματικό κόσμο”, κάτι που τους οδηγεί σε κατάθλιψη, άγχος, μοναξιά και απογοήτευση.”
Διάβασε ακόμα: Γιατί οι celebrities κλαίνε στο Instagram;