Ο ΟΗΕ είχε ανακηρύξει το 1995 «Έτος Ανεκτικότητας», σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιήσει το παγκόσμιο κοινό για την ανάγκη αποδοχής του διαφορετικού στις ανθρώπινες σχέσεις.
Αυτήν τη λέξη την ακούς πλέον παντού στις μέρες μας. Όλοι είναι ανεκτικοί! Όλοι αποδέχονται τους πάντες, μιλούν ευγενικά ο ένας στον άλλο και υποστηρίζει ο ένας τα δικαιώματα του άλλου! Τουλάχιστον αυτό βλέπουμε στην τηλεόραση. Αλλά τι σημαίνει στην ουσία της η λέξη ανεκτικότητα;
Είμαστε άραγε μια κοινωνία ουσιαστικά ανεκτική ή είμαστε υποκριτές; Που πρέπει να σταματά η ανεκτικότητα; Μπορεί ο άνθρωπος θα αποδεχτεί τελικά πλήρως το διαφορετικό;
Αρχικά, η λέξη το λέει από μόνη της: ανεκτικότητα δεν είναι η αποδοχή αλλά η ανοχή, πράγμα που αποδεικνύει πως οι άνθρωποι δεν θα αποδεχτούμε πλήρως ο ένας τον άλλο.
Η ανεκτικότητα ουσιαστικά βάζει φρένο στα άγρια ένστικτα του ανθρώπου, που τον οδηγούν στο να επιτεθεί σε οτιδήποτε ξένο προς αυτόν. Γι’ αυτό έρχεται η συνθήκη του πολιτισμού να χαλιναγωγήσει αυτά τα ένστικτα, να μας ορίσει ότι πρέπει να ανεχόμαστε, για να επιβιώσουμε. Ανεκτικότητα σε έναν κόσμο σαν τον σύγχρονο, δεν είναι μια λέξη ή ένα ακόμα εργαλείο αλληλεγγύης και συμπαράστασης. Είναι ανάγκη συνύπαρξης – κι ας λένε κάποιοι ότι όποιος ανέχεται τους πάντες, δεν εκτιμά κανέναν…
Ανεκτικότητα είναι να μπορείς να συνυπάρχεις με τον δίπλα σου χωρίς να επεμβαίνεις στις επιλογές του. Στην χώρα μας έχουμε συνηθίσει να ασχολούμαστε με τις ζωές των άλλων και με το τι θα πει ο κόσμος. Έχουμε μάθει να είμαστε «υποκριτές ανεκτικοί» δηλαδή: «Δεν με πειράζει που είναι ομοφυλόφιλος, καλέ, αλλά κρίμα για την οικογένειά του», «Βρε ας είναι το παιδί με όποια θέλει αλλά πήγε και βρήκε έγχρωμη;»
Η ανεκτικότητα δεν είναι εύκολο πράγμα και θέλει παιδεία. Ο ανεκτικός άνθρωπος είναι εκείνος που μπορεί να καταλάβει το concept τού να είσαι ανεκτικός. Ανεκτικότητα είναι να νιώθεις στο πετσί σου πως όσο και να διαφωνείς, όσο και να σε εκνευρίζει κάτι, πρέπει να συνυπάρχουμε όλοι μαζί αφού όλοι μαζί συνθέτουμε την κοινωνία. Αποδοχή του άλλου δεν θα υπάρξει ποτέ. Κανείς μας δεν θα αποδεχτεί πλήρως τον άλλο γιατί ο κόσμος γυρίζει γύρω από το εγώ του καθενός μας. Γι’ αυτό έχουμε συμφωνήσει να ανεχόμαστε!
Ο Βολτέρος στην Πραγματεία περί Ανεκτικότητας προσεύχεται στο Θεό σ’ ένα από τα ωραιότερα κείμενα του Διαφωτισμού:
Προσευχή στον Θεό
Κάνε οι μικροδιαφορές ανάμεσα στα ρούχα που σκεπάζουν τα ασθενικά μας σώματα, ανάμεσα σε όλες τις ανεπαρκείς μας γλώσσες, ανάμεσα σε όλα τα γελοία έθιμά μας, ανάμεσα σε όλους τους ατελείς νόμους μας, ανάμεσα σε όλες τις άφρονες απόψεις μας, ανάμεσα σε όλες τις καταστάσεις μας, τις τόσο άνισες στα μάτια μας και τόσο ίσες ενώπιόν σου, όλες αυτές οι λεπτές αποχρώσεις που διακρίνουν τα σωματίδια που λέγονται άνθρωποι, να μην είναι σημάδια μίσους και διωγμού. Κάνε όσοι ανάβουν κεριά μέρα μεσημέρι για να σε υμνήσουν, να ανέχονται όσους αρκούνται στο φως του ήλιου σου. Κάνε όσους καλύπτουν τα ρούχα τους με λευκό ύφασμα για να πουν ότι πρέπει να σε αγαπούμε, να μην σιχαίνονται όσους λένε το ίδιο πράγμα φορώντας μαύρο λινό πανωφόρι. Κάνε να είναι το ίδιο να σε λατρεύουμε σε μια διάλεκτο αρχαία και σε μια διάλεκτο νεότερη… γιατί ξέρεις ότι σ’ αυτές τις ματαιότητες δεν υπάρχει τίποτα άξιο ούτε φθόνου ούτε έπαρσης»…