Δεν ξέρω για εσάς, εγώ πάντως από τη στιγμή που το γκαρσόν προχτές στην ψαροταβέρνα μου έκανε έλεγχο στα προσωπικά μου δεδομένα (μέσω του αποδεικτικού του εμβολιασμού εννοώ), κατάλαβα και αποδέχτηκα πώς ο καθένας (ναι, και το γκαρσόν) έχει πρόσβαση στο digital footprint μου. Υπάρχουν βεβαίως αυτοί που ενοχλούνται (δικαίως ίσως) από την ιδέα της έκθεσης των προσωπικών στοιχείων τους σε άγνωστο αριθμό τρίτων και εκμετάλλευσης χωρίς να ερωτηθούν, αλλά υπάρχουν και κάποιοι άλλοι που αδιαφορούν για όλα αυτά. Ευτυχώς ανήκω στους δεύτερους. Όχι ότι είμαι αναίσθητη ή επιπόλαιη. Αλλά να σας εξηγήσω πώς το διαχειρίστηκα. Ας δεχτούμε πως υπάρχουν όπως λένε οι επιστήμονες τα 5 στάδια της κατάθλιψης. Εγώ (όσον αφορά τα προσωπικά μου δεδομένα) πέρασα από όλα τα στάδια:
1. Άρνηση
Η άρνηση χαρακτηρίζεται ως «μηχανισμός άμυνας» απέναντι στο σοκ. Η πρώτη αντίδραση μου λοιπόν (όταν κατάλαβα ότι το digital footprint μου το ακολουθούν εκατοντάδες διαφημίσεις για μποτάκια, καρέκλες, κορνίζες και μαγιό) ήταν να αρνηθώ την αποδοχή στα cookies.
2. Θυμός
Μετά θύμωσα και ο θυμός μου κατευθύνθηκε προς όλους. Προς τον Ζούκεμπεργκ, τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργεια, τις εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας ακόμα και προς κάτι δύσμοιρους που μου ζητούσαν να ψηφίσω τους κουμπάρους τους στις δημοτικές εκλογές (που βρήκε εκείνος ο Φανουρέας το τηλέφωνό μου;).
3. Διαπραγμάτευση
Μετά ήρθε η διαπραγμάτευση. Πρόκειται για μια προσπάθεια «διπλωματικής αντιμετώπισης» με στόχο να αναβληθεί το αναπόφευκτο. Η διαπραγμάτευση μάς προστατεύει από την επίπονη πραγματικότητα, λένε οι ειδικοί. “Ευχαριστώ δεν ενδιαφέρομαι για την προσφορά σας”, “Να είστε καλά, αλλά δεν θέλω απεριόριστα data στο κινητό μου”.
4. Κατάθλιψη
Ναι μετά έπαθα κατάθλιψη. Το στάδιο αυτό αφορά όταν το άτομο χάνει την ελπίδα του και την επιθυμία να προσπαθήσει για κάτι καλύτερο. Αλλά ευτυχώς ήταν περαστικό.
5. Αποδοχή
Και αυτό ήταν το καλύτερο στάδιο, γιατί επιτέλους αποδέχτηκα ότι έτσι κι αλλιώς το ψηφιακό μου αποτύπωμα είναι ήδη στη λίστα αυτών των αδιάκριτων μηχανών αναζήτησης όπως οι Facebook, Google, Apple, Twitter, Amazon και Microsoft.
Αναρωτιέσαι πόσα γνωρίζουν οι εταιρείες τεχνολογίες για σένα; Προφανώς τα πάντα!
Όπως πολύ σωστά το έθεσε ο Economist, η αξία των δεδομένων, ως commodity, έχει πλέον ξεπεράσει το πετρέλαιο. Γιατί όποιος έχει πολλά δεδομένα μπορεί να χαρτογραφεί και να προβλέπει εξαιρετικά καλά το κοινό του. Ως εκ τούτου, έχει τη δυνατότητα να το επηρεάσει. Μπορεί λοιπόν, να τοποθετεί στοχευμένες διαφημίσεις με τρομακτική ακρίβεια (βλέπε Google). Μπορεί να κάνει προεκλογική καμπάνια και να επηρεάζει την ψήφο, άρα και το αποτέλεσμα των εκλογών μιας από τις ισχυρότερες χώρες του πλανήτη (βλέπε Facebook / Cambridge Analytica). Μπορεί απλώς να σου προτείνει αυτό που θέλεις, αλλά και να σε κάνει να θέλεις αυτό που προτείνει, να κάνει το ασήμαντο σημαντικό και το σημαντικό ασήμαντο. Τα πάντα δηλαδή!
Γιατί Κύριοι Zuckerberg και Bezos μαζεύετε τα δεδομένα μας;
Δεν χρειάζεται να είσαι data scientist, για να ξέρεις ότι τα δεδομένα σου είναι το καύσιμο και η βασική ροή εσόδων για πολλές ιντερνετικές μπίζνες. Όταν η Amazon «ξέρει» τα γούστα σου στις αγορές, σου προτείνει τα προϊόντα που θέλεις προτού τα ζητήσεις. Όταν το Spotify «ξέρει» τις μουσικές σου επιλογές, σου ετοιμάζει κάθε εβδομάδα μουσικές λίστες. Εντούτοις, τα δεδομένα, πολλές φορές, αποτελούν τη βασική ροή εσόδων για πολλές διαδικτυακές επιχειρήσεις, χωρίς να αποτελεί το προφανές προϊόν τους. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με το τι ανεβάζουμε στο Internet, καθώς ό,τι ανεβάζουμε γίνεται διαθέσιμο προς χρήση σε τρίτους.
Και τελικά πως να ελέγξω την ακόρεστη μανία μου να αφήνω παντού το ψηφιακό μου αποτύπωμα;
Εσύ θα ανέβαινες σε μηχανάκι αν δεν ήξερες να οδηγείς; Κάπως έτσι είναι τα πράγματα και με το Διαδύκτιο. Υπάρχουν μερικά απλά (αλλά σημαντικά) πράγματα που μπορούμε να κάνουμε όλοι ώστε να προστατεύσουμε τα δεδομένα μας και να μετριάσουμε την έκθεσή μας στον κυβερνοχώρο.
Δεν μπαίνουμε ποτέ σε Wi-Fi χωρίς κωδικό. Δηλαδή μπείτε αν θέλετε, απλώς να ξέρετε ότι όταν κάποιος βρίσκεται σε ένα δίκτυο που δεν απαιτείται κωδικός για την είσοδό του, είναι εκτεθειμένος σε οποιονδήποτε βρίσκεται στο ίδιο δίκτυο να παρακολουθήσει τα δεδομένα του. Σαν να πηγαίνεις σε ένα ξενοδοχείο που δεν κλειδώνει η πόρτα του δωματίου. Το θέλεις αυτό;
Δεν βάζουμε τον ίδιο κωδικό σε όλες τις υπηρεσίες που χρησιμοποιούμε. Αν οι συσκευές μας δεν έχουν κωδικό για να «ξεκλειδώσουν», οποιοσδήποτε μοιράζεται το ίδιο δίκτυο με εμάς μπορεί να προσπελάσει τα δεδομένα μας. Σαν να μην κλειδώνεις την πόρτα του σπιτιού σου.
Διαβάζουμε την πολιτική απορρήτου προτού πατήσουμε το δελεαστικό κουμπί «αποδέχομαι τα πάντα». Επίσης, μπορείτε να μην το διαβάσετε. Αλλά από τη στιγμή που πατάει κανείς «αποδοχή», στην ουσία υπογράφει ένα συμβόλαιο που επιτρέπει και αποδέχεται ό,τι λέει το συμβόλαιο. Οσοι, λοιπόν, εξανίστασθε όταν μαθαίνετε ότι χρησιμοποιούν τα δεδομένα σας, καλό είναι να διαβάζετε τα διάφορα συμβόλαια προτού τα υπογράψετε. Βλέπουμε τι cookies κρατάει το site και διαλέγουμε ανάλογα. Στις περισσότερες ιστοσελίδες, μαζί με την πολιτική απορρήτου, αποδεχόμαστε περιχαρείς και τη χρήση των cookies. Αρα και την συλλογή των δεδομένων σας μέσω αυτών.
Και γενικά προσέχετε τι ανεβάζετε στο Facebook, τι στέλνετε στο Messenger, Viber και λοιπά, τι αναζητάτε στο Google και γενικά τι αποτύπωμα αφήνετε στο Ιντερνετ. Με κάθε αναζήτηση μας στο Google του δίνουμε απλόχερα όλη μας την πληροφορία!
